A Algemene doelstelling
De Algemene Rekenkamer is belast met het onderzoek van de ontvangsten en uitgaven van het Rijk. Zij heeft als doel het rechtmatig, doelmatig, doeltreffend en integer functioneren van het Rijk en de daarmee verbonden organen te toetsen en te helpen verbeteren. Daarbij toetst zij ook de nakoming van verplichtingen die Nederland in internationaal verband is aangegaan.
De taak van de Algemene Rekenkamer als Hoog College van Staat is vastgelegd in de Grondwet (artikel 76 en artikel 105.3) en in de Comptabiliteitswet 2016. Zij vormen de basis voor het onderzoek van de Algemene Rekenkamer.
Hierin ligt enerzijds de basis van de klassieke wettelijke opdracht om jaarlijks de rechtmatigheid te onderzoeken van het financieel beheer van het Rijk en een goedkeurende verklaring te geven bij de Rijksrekening. Het wettelijk kader bevat naast controle op rechtmatigheid anderzijds ook de opdracht om de doeltreffendheid en de doelmatigheid van het gevoerde beleid te onderzoeken. De taken van de Algemene Rekenkamer vereisen een grondwettelijk geborgde, onafhankelijke positie ten opzichte van de regering en het parlement. Het vereist niet alleen een degelijke wettelijke basis, maar ook een bestendige financiële basis, die de ruimte om in onafhankelijkheid keuzes te kunnen maken ondersteunt.
De Algemene Rekenkamer heeft een onafhankelijke positie ten opzichte van de regering en het parlement. Zij dient geen ander belang dan het goed en integer functioneren en presteren van het openbaar bestuur. De Algemene Rekenkamer laat op onpartijdige wijze zien hoe de rijksoverheid, inclusief de daaraan verbonden organen, in de praktijk functioneert en presteert en welke verbeteringen mogelijk zijn, ongeacht de samenstelling van het parlement en het kabinet. Daarmee wil zij ook een bijdrage leveren aan het vertrouwen van burgers dat de overheid zorgvuldig, zuinig en zinnig omgaat met publiek geld.
De Algemene Rekenkamer publiceert op haar website een actueel overzicht van lopend onderzoek met de verwachte publicatiedatum. Dit overzicht wordt periodiek geactualiseerd.
De Algemene Rekenkamer voorziet de regering, de Staten-Generaal en degenen die verantwoordelijk zijn voor de aan het Rijk verbonden organen van bruikbare en relevante informatie, aan de hand waarvan zij kunnen bepalen of het beleid van een Minister rechtmatig, doelmatig en doeltreffend is uitgevoerd. Deze informatie bestaat uit onderzoeksbevindingen, oordelen en aanbevelingen over organisatie, beheer en beleid en is in beginsel openbaar. De Algemene Rekenkamer bepaalt zelf welke onderzoeken zij doet.
Daarnaast rekent zij het tot haar verantwoordelijkheden om een bijdrage te leveren aan goed openbaar bestuur door kennisuitwisseling en samenwerking in binnen- en buitenland.
B Rol en verantwoordelijkheid
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor het beheer van de begroting van de Staten-Generaal en van de begroting van de Overige Hoge Colleges van Staat, de Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad. De Colleges voeren zelf het beheer over hun begroting of hun begrotingsdeel. Over de inhoud van dit beheer bestaan afspraken (de zogenoemde beheerafspraken) tussen de Minister en de Colleges, waarin recht gedaan wordt aan hun staatsrechtelijke positie2.
C Beleidswijzigingen
In haar brief aan de Tweede Kamer d.d. 17 april 2018 meldde de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan het parlement dat in goed overleg met de Hoge Colleges van Staat – en rekening houdend met de staatsrechtelijke posities – is bepaald op welke wijze de financiële dekking van een verantwoorde uitvoering van taken gedurende de komende jaren wordt geborgd.
Naar aanleiding van de taken Middelen Analyse zijn, zoals vermeld in de eerste suppletoire begroting 2018, voor borging van de uitvoering van de wettelijke taken van de Hoge Colleges van Staat voor de Algemene Rekenkamer in deze kabinetsperiode extra middelen aan de begroting toegevoegd.
De begroting van de Algemene Rekenkamer wordt dientengevolge met ingang van 2019 trapsgewijs structureel aangepast, zodat de middelen aansluiten bij de wettelijke noodzakelijke taakuitvoering. Hierbij is gekozen om de organisatie de tijd te geven zich na het personeelsverloop in 2017 weer te versterken en waar nodig aan te passen aan de huidige behoeften qua bemensing in het licht van de strategie.
D Budgettaire gevolgen van beleid
| 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Art.nr. | Verplichtingen: | 28.555 | 31.886 | 30.223 | 31.268 | 31.829 | 32.331 | 32.337 |
| Uitgaven: | 28.576 | 31.886 | 30.223 | 31.268 | 31.829 | 32.331 | 32.337 | |
| 2.1 | Recht- en doelmatigheidsbevordering | 28.576 | 31.886 | 30.223 | 31.268 | 31.829 | 32.331 | 32.337 |
| Ontvangsten: | 1.153 | 1.217 | 1.217 | 1.217 | 1.217 | 1.217 | 1.217 |
E Toelichting op de instrumenten
2.1 Recht- en doelmatigheidsbevordering
De Algemene Rekenkamer heeft voor 2019 drie hoofddoelen voor ogen:
Doorontwikkeling van het verantwoordingsonderzoek
Het jaarlijkse onderzoek ten behoeve van de goedkeurende verklaring bij de Rijksrekening blijft op niveau van de (internationale) kwaliteitseisen en zal inhoudelijk worden doorontwikkeld zoals beschreven in de strategie (https://www.rekenkamer.nl/over-de-algemene-rekenkamer/publicaties/publicaties/2016/03/24/inzicht_strategie). Waar nodig wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van dit werk.
Intensivering en innovatie
Het doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek als bedoeld in artikel 7.16 van de CW2016 wordt versterkt. Nieuwe technologische mogelijkheden en data-analyse zullen worden toegepast. De Algemene Rekenkamer investeert ook hier in kwaliteit, innovatie en in de samenwerking met externe partners. Expertise op het gebied van overheidsfinanciën en fiscaliteit wordt uitgebreid.
Versterking van de personele organisatie
Naast uitbreiding van de onderzoekcapaciteit zal de organisatie worden versterkt met personele aanstellingen die kwalitatieve inputs zijn. Te denken valt aan expertise op het gebied van overheidsfinanciën, fiscaliteit en data-analyse.
Ontvangsten
De ontvangsten van de Algemene Rekenkamer bestaan uit vergoedingen voor detacheringen en vergoedingen voor de ondersteuning van zusterorganisaties in het buitenland in het kader van institutionele versterkingsprojecten.