Toelichting
Op dit artikel is ten opzichte van de 2e suppletoire begroting (Najaarsnota) in 2024 € 15,3 miljoen minder uitgegeven dan begroot en is voor een bedrag van € 285,5 miljoen minder aan verplichtingen aangegaan. De ontvangsten zijn € 17,5 miljoen hoger dan begroot bij de Najaarsnota 2024.
Verplichtingen
De lagere verplichtingen van € 285,5 miljoen doen zich voornamelijk voor op het artikelonderdeel 13.02 Exploitatie, Onderhoud en Vernieuwing. Op dit artikelonderdeel is € 261 miljoen minder gerealiseerd dan begroot. Dit overschot is via het saldo van 2024 naar 2025 geschoven. Het overschot wordt veroorzaakt doordat er bij Najaarsnota 2024 verplichtingenruimte naar voren is gehaald. De verplichtenruimte is destijds naar voren gehaald omdat in de concept subsidieaanvraag 2025 van ProRail sprake was van een tekort aan verplichtingenruimte in 2024. De definitieve subsidieaanvraag 2025 blijkt echter € 114 miljoen lager dan de concept subsidieaanvraag. Prorail heeft een maakbaarheidstoets gedaan om te bepalen of de geplande projecten daadwerkelijk uitgevoerd kunnen worden met de beschibare capaciteit. De kosten voor Groot Onderhoud, Bovenbouwvernieuwing en overige vervangingen zijn in 2025 naar beneden bijgesteld als gevolg van de uitkomsten van die maakbaarheidstoets. De scope en bijbehorende kosten verschuiven naar latere jaren. Daarnaast wordt er € 134 miljoen aan ingediende kosten niet gehonoreerd en is er € 13 miljoen minder aan BTW uitgegeven dan geraamd.
Daarnaast zijn de verplichtingen op artikelonderdeel 13.03 Ontwikkeling verlaagd met € 62,4 miljoen. De grootste saldomutaties doen zich voor bij de volgende projecten:
– Bevoorschotting ProRail (€ 39,3 miljoen): er is meer verplicht door een terugbetaling van de te hoge bevoorschotting aan ProRail van het 2e halfjaar van 2023, die als ontvangst dient te worden verantwoord in 2024. Om het uitgavenbudget in stand te houden worden tegelijktertijd de uitgaven en verplichtingen opgehoogd;
– Grensoverschrijdend Spoorvervoer (- € 27,3 miljoen): Er lopen nog gesprekken met de provincie Limburg over het rijden van de intercity naar Aken. Het beeld is op dit moment dat deze intercity op zijn vroegst in december 2026 zal gaan rijden. Om die reden zijn de voor 2024 geplande uitgaven doorgeschoven.
– Behandelen en Opstellen (- € 16,7 miljoen): De voor 2024 geplande subsidieaanvraag is op 24 december 2024 ingediend bij IenW waardoor de beschikkingsverlening is verschoven naar begin 2025.
– Emmen-Rheine (- € 13,7 miljoen): De specifieke uitkering (SPUK) Emmen-Rheine is in 2024 niet meer uitbetaald aan de provincie Drenthe;
– Het restant (- € 18,7 miljoen) wordt veroorzaakt door diverse lagere realisaties bij verschillende projecten.
Tot slot heeft er een negatieve bijstelling van € 36,5 miljoen plaatsgevonden. In de administratie mogen negatieve bijstellingen groter dan € 25 miljoen niet meer gesaldeerd worden met de aangegane verplichtingen. Daarom is de verplichtingenrealisatie met deze mutatie verhoogd.
Uitgaven
13.02 Exploitatie, onderhoud en vernieuwing
De mutaties zijn lager dan de voorgeschreven norm en worden daarom niet toegelicht (zie normering in de leeswijzer).
13.03 Ontwikkeling
De mutaties zijn lager dan de voorgeschreven norm en worden daarom niet toegelicht (zie normering in de leeswijzer).
13.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS
Op dit artikelonderdeel is € 11,7 miljoen minder gerealiseerd dan begroot bij de 2e suppletoire begroting. Dit overschot is via het saldo van 2024 naar 2025 geschoven. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt bij het project:.
– Afrekening PPS 2024 (- € 11,5 miljoen): Er heeft met betrekking tot Infraspeed een terugbetaling plaatsgevonden in 2024. Die ontvangst is bij Najaarsnota 2024 door middel van een desaldering samen met de uitgaven opgehoogd. Echter, € 11,5 miljoen heeft betrekking op terugontvangen uitgaven uit 2024. Die uitgaven moesten niet gedesaldeerd worden, maar in mindering van bezwaar worden gebracht. Daarom wordt de desaldering voor een bedrag van € 11,5 miljoen teruggedraaid.
– Het restant (- € 0,2 miljoen) wordt veroorzaakt door diverse lagere realisaties bij verschillende projecten.
Ontvangsten
Op de ontvangsten is € 16,1 miljoen meer ontvangen dan begroot bij de 2e suppletoire begroting. De ontvangen bedragen zijn via het saldo van 2025 naar 2024 geschoven. Het gaat hierbij voornamelijk om de volgende projecten:
– Bevoorschotting ProRail (€ 39,3 miljoen): Zie toelichting verplichtinge;
– Lagere HSL heffing (- € 17,8 miljoen): Voor de HSL concessie heeft IenW een lagere HSL heffing ontvangen dan voorzien. Dat is vanwege een nog lopend gesprek met NS over de hoogte van de heffing per jaar. De ontvangsten schuiven door naar 2025.
– Afrekening PPS 2024 (- € 11,5 miljoen): Zie toelichting Uitgaven, artikel 13.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS;
– Het restant (€ 6,1 miljoen) wordt veroorzaakt door diverse hogere ontvangsten bij verschillende projecten.