Op dit artikel worden de producten op het gebied van Rijkswegen verantwoord. Dit betreft de onderdelen verkeersmanagement, Beheer en Onderhoud, aanleg, verkenning en planstudie en netwerkgebonden kosten. Deze producten zijn gerelateerd aan de beleidsdoelstellingen en beleidsinstrumenten zoals beschreven in het Jaarverslag 2012 van Infrastructuur en Milieu (Hoofdstuk XII) bij de beleidsartikelen 3 Wegen en Verkeersveiligheid en 5 Mainports en Logistiek.

Toelichting

Ad 1) De overschrijding van het verplichtingenbudget wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de ondertekening van de DBFM-contracten Schiphol–Amsterdam–Almere A1/A6 en N33 Assen – Zuidbroek. In de Begroting 2012 was nog geen rekening gehouden met dat deze contracten in 2012 zouden worden ondertekend.

Ad 2) De lagere realisatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de aansluiting van de budgetten bij de meerjarige planning en budgetbehoefte gedurende 2012.

Ad 3) De hogere realisatie op Beheer en Onderhoud wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het in lijn brengen van het budget met de onderhoudsplanning volgens de afspraken zoals toegelicht in bijlage 4.2 van de Begroting 2012.

Ad 4) De hogere realisatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de levensduurproblematiek van de stalen kunstwerken. Het budget in de begroting was gebaseerd op een globale planning van het project. Inmiddels is er meer zicht in de daadwerkelijke planning en bijbehorende meerjarige kostenramingen. Het verschil tussen beide ramingen betreft een wijziging van het kasritme en bepaalt in belangrijke mate de hogere realisatie.

Ad 5) De lagere realisatie wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de overheveling bij Voorjaarsnota 2012 van het project A15 Maasvlakte–Vaanplein naar 12.04 Geïntegreerde contractvormen.

Ad 6) De lagere realisatie wordt enerzijds veroorzaakt door betalingen in 2011 van in 2012 geplande bedragen en anderzijds het afkopen van de jaarlijkse betaling voor het PPS-contract A59 bij de Provincie Noord-Brabant eind 2011.

Ad 7) De lagere realisatie van de uitgavenraming wordt voor een deel veroorzaakt doordat de verwachte kosten van de verkenning voor de A10 Zuid-as niet zijn gerealiseerd (de verkenning is betrokken in de BDU- beschikking voor 2013) en voor een ander deel doordat voorziene uitgaven voor lucht en geluid lager zijn uitgevallen. Het Geluidssaneringsprogramma Wegen is namelijk een van de projecten die naar aanleiding van het begrotingsakkoord zijn getemporiseerd. In 2012 speelde daarbij ook een rol dat de Wet milieubeheer later is gewijzigd dan gepland.

Ad 8) Naast een toevoeging via de verwerking van het voordelig saldo 2011 aan 2012, is bij Voorjaarsnota circa € 74 miljoen toegevoegd aan het budget voor 2012 die door middel van verschuivingen beschikbaar zijn gekomen voor het programma Beter Benutten. Bij miljoenennota 2013 hebben mutaties plaatsgevonden die leidden tot een verhoging van het budget van € 361,6 miljoen (voor een toelichting op deze mutaties zie de begroting 2013). Bij Najaarsnota is het budget met name door intertemporele verschuiving verlaagd met circa € 392 miljoen. Dit heeft per saldo tot een budgetverhoging en hogere realisatie dan begrotingsstand in 2012 geleid. De eerder opgelegde kasschuif ten behoeve van het rijksbrede financiële beeld is gerealiseerd op de projecten en is daarom bij Najaarsnota tegengeboekt.

Ad 9) De lagere ontvangstenrealisatie wordt onder meer veroorzaakt doordat bijstellingen van de ontvangstenplanning. Als gevolg van de vertraging op het projecten N35 Zwolle–Wijthmen en A9 Badhoevedorp verschuift ook de ontvangst naar later jaren.

12.01 Verkeersmanagement

12.01.01 Verkeersmanagement

Binnen het Verkeersmanagement zijn in 2012 uitgaven gedaan voor maatregelen ten behoeve van verkeersgeleiding bij grote drukte, incidentmanagement, reistijd en route-informatie, en voorlichting betreffende het weggedrag en wegwerkzaamheden. Daarnaast is bijgedragen aan de Nationale Databank Wegverkeersgegevens. Deze is in 2007 opgericht met als doel de benutting van bestaande wegen te verbeteren. In 2012 is de databank verder uitgebreid met nieuwe data en is de kwaliteit van de gegevens op het afgesproken niveau gebracht.

Bij de uitvoering van verkeersmanagement wordt het rijkswegennet in samenhang met het regionale wegennet beschouwd (gebiedsgericht verkeersmanagement). In nauw overleg met de regionale overheden worden maatregelpakketten ontwikkeld, die als het meest effectief worden gezien. Zo is met de Mobiliteitsaanpak een groot aantal pakketten benuttingsmaatregelen in de periode 2010–2012 gerealiseerd waarmee een direct merkbare verbetering van de file top 50 wordt bereikt. De Mobiliteitsaanpak is afgelopen jaar nagenoeg afgerond. Met de Praktijkproef Amsterdam wordt door middel van gecoördineerd netwerkbreed verkeersmanagement bijgedragen aan de bereikbaarheid in de regio Amsterdam. De uitgaven voor de mobiliteitsaanpak en de Praktijkproef Amsterdam zijn verantwoord op artikel 12.03.01.

12.02 Beheer en Onderhoud

Met het budget voor beheer en onderhoud is het rijkswegennet en de onmiddellijke omgeving daarvan in 2012 in die staat gehouden die noodzakelijk is voor het vervullen van de primaire functie, namelijk het faciliteren van vlot, veilig en betrouwbaar vervoer van personen en goederen onder de randvoorwaarde van een kwalitatief hoogwaardig milieu. In 2012 heeft de verdere voorbereiding van efficiency- en versoberingsmaatregelen in het beheer en onderhoud plaatsgevonden. De Kamer is hierover geïnformeerd in de Begroting 2013 van het Infrastructuurfonds.

12.02.01 Beheer en Onderhoud

De in 2012 gerealiseerde uitgaven voor het basispakket beheer en onderhoud bestaan vooral uit uitgaven voor onderhoud van verhardingen waaronder het herstel van vorstschade en het zoveel mogelijk voorkomen daarvan, uitgaven voor onderhoud van kunstwerken, uitgaven voor onderhoud aan systemen voor dynamisch verkeersmanagement en vast/klein variabel onderhoud zoals onderhoud aan bermen, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en verlichting. De uitgaven betreffen zowel preventief als correctief onderhoud.

In 2012 is de streefwaarde van 95% voor verhardingen gerealiseerd. Hiervoor is vooral onderhoud aan Zeer Open Asfalt Beton (ZOAB) uitgevoerd. De streefwaarde voor de kunstwerken is niet gehaald. De realisatie van deze prestatie-indicator (PIN) zal komende jaren stijgen door inloop van uitgesteld onderhoud en de PIN naar verwachting op termijn weer op het niveau van de norm komen.

12.02.02 Servicepakket Beheer en Onderhoud

12.02.04 Groot variabel Onderhoud

12.03 Aanleg, benutting en planstudie na tracébesluit

Door middel van voorbereiding en uitvoering van infrastructuurprojecten wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is en komt om de verwachte verkeersgroei te faciliteren en een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden. Daarbij wordt rekening gehouden met de aspecten veiligheid en leefbaarheid.

12.03.01 Realisatieprogramma hoofdwegennet

Op dit hoofdproduct worden uitgaven verantwoord die samenhangen met de realisatie van de aanleg van hoofdwegenprojecten ten opzichte van de begroting 2012.

Op 1 september 2012 is de invoering van 130 km/uur door een wijziging van het Rvv (Reglement verkeersregels en verkeerstekens) gerealiseerd. Rijkswaterstaat heeft de bebording aangepast en het pakket compenserende maatregelen voor verkeersveiligheid op de experimentvakken gerealiseerd. Komende jaren zullen de veiligheidsmaatregelen op de overige wegvakken eveneens worden gerealiseerd.

Toelichting

Ad 1) Het oorspronkelijke plan van dit project is bijgesteld, waarbij gekozen wordt voor minder systemen langs de weg en incar-informatie wordt meegenomen. Voor deze planwijziging was akkoord nodig van regionale partners waardoor het project is vertraagd en een deel van de uitgaven naar later jaren is doorgeschoven.

Ad 2) De A9 Alkmaar – Uitgeest is in 2011 opengesteld. Voor dit project zijn nog uitgaven gedaan voor enkele afrondende werkzaamheden.

Ad 3) Dit project is opgeleverd in 2011. De gerealiseerd uitgaven hebben betrekking op de afronding van het project.

Ad 4) De uitvoering loopt voorspoediger dan verwacht, waardoor de kasrealisatie in 2012 hoger is dan begroot.

Ad 5) In 2011 is het Wegaanpassingsbesluit vertraagd, waardoor een deel van de werkzaamheden en het budget van 2011 is doorgeschoven naar 2012.

Ad 6) Als gevolg van de problematiek met de tunneltechnische installaties zijn de uitgaven hoger dan begroot.

Ad 7) Het lagere realisatie betreft facturen, welke te laat zijn ontvangen om betaling in 2012 nog te realiseren.

Ad 8) Bij voorjaarsnota 2012 is dit project omgezet naar artikel 12.04 Geïntegreerde Contractvormen.

Ad 9) Bij Najaarsnota 2012 is een vertraging aangegeven met betrekking tot de verlegging van kabels en leidingen. Daarna is getracht de vertraging daar waar mogelijk te beperken. Dit is grotendeels gelukt, waardoor een deel van de vertraging weer is ingelopen.

Ad 10) Na definitieve afronding van het project vinden nog enkele nabetalingen plaats. Enkele begrote betalingen in het kader van nadeel- en natuurcompensaties worden in latere jaren verwacht.

Ad 11) De laatste fase van de herinrichting wordt uitgevoerd. Gebleken is dat de hoogte van de toegepaste drempels niet voldoet. Hierdoor is schade aan voertuigen en de berm ontstaan. Door de brandweer is gemeld dat de gerealiseerde drempels niet voldoen aan hun eisen wat betreft passeerbaarheid. Na overleg met de omgeving en de gemeente is besloten om de drempels aan te passen. Dit overleg heeft enige tijd geduurd, waardoor een kleine vertraging in het werk is ontstaan.

Ad 12) De hogere realisatie is voornamelijk veroorzaakt door de kosten voor de tunnel (problematiek tunneltechnisch installaties).

Ad 13) De hogere realisatie wordt veroorzaakt door een aanpassing van het kasritme als gevolg van een bijstelling van de uitvoeringsplanning.

Ad 14) Het project N2 Meerenakkerweg heeft vertraging opgelopen als gevolg van het feit dat onderdelen van het Tracébesluit technisch onuitvoerbaar gebleken zijn. De openstelling zal op basis van de huidige planning plaatsvinden in 2014.

Ad 15) De lagere realisatie hangt samen met de versnelling van de uitvoering van de spitsstrook Maasbracht – Geleen in 2011, waardoor de uitgaven in 2012 lager uitvallen dan begroot.

Ad 16) Door de voorspoedige realisatie in 2011 vallen de uitgaven in 2012 lager uit dan begroot.

Ad 17) Omdat de omgevingsvergunningen versneld zijn verkregen, verlopen de betalingen aan de aannemer voor A2 Passage Maastricht sneller dan voorzien in de begroting 2012.

Ad 18) De lagere realisatie wordt onder meer veroorzaakt door versnelde betalingen in 2011 voor de projecten A27 Lunetten–Rijnsweerd, A12 Waterberg–Velperboek en A4 Badhoevedorp–Amstel.

Ad 19) Het pakket op Dynamisch verkeersmanagement bestaat uit meerdere kleine mobiliteitsaanpak projecten. In de loop van de tijd zijn deze beperkt gewijzigd, waardoor minder geld benodigd is dan begroot.

Ad 20) De lagere realisatie wordt onder meer veroorzaakt door een bijstelling van de uitgavenplanning bij de aannemer van de projecten N11 Leiden – Alphen aan den Rijn, rondweg Sneek, A2 Tangenten Eindhoven en Korte Termijn-maatregelen Gouweknoop.

Ad 21) Voor de voorbereiding van dit project en de bijbehorende afstemming met de regionale overheden blijkt meer tijd benodigd dan waarvan was uitgegaan. Hierdoor schuiven uitgaven naar latere jaren.

Ad 22) Dit betreft een pakket aan maatregelen gericht op de aanpak van knooppunten. Vanwege het naar achteren schuiven van deze maatregelen (als gevolg van capaciteitsgebrek) en de samenhang hiervan met het aanlegpakket (spitsstroken en dergelijke) is een deel van dit pakket achterhaald en hoeven deze niet meer te worden uitgevoerd.

Ad 23) Dit betreft met name projecten die nieuw zijn in de realisatiefase, waarvan Schiphol–Amsterdam–Almere de voornaamste is, en niet in de begroting als dusdanig waren opgenomen.

12.03.02 Planstudieprogramma voor en na tracébesluit

Toelichting

12.04 Geïntegreerde contractvormen

Door middel van uitvoering van deze infraprojecten waarbij sprake is van Publiek Private Samenwerking wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is om, rekening houdend met de aspecten veiligheid en leefomgeving, een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden.

Toelichting

Ad 1) Bij dit project zijn enkele betaling die gepland waren in 2012 reed in 2011 voldaan. Daarnaast hebben in 2012 extra uitgaven plaatsgevonden voor Tunneltechnische installaties.

Ad 2) Het project Lunetten–Veenendaal is in 2012 opengesteld. Op basis van de huidige planning vinden enkele in 2012 geraamde uitgaven plaats in latere jaren.

Ad 3) Eind 2011 is met de provincie Noord-Brabant overeengekomen om de jaarlijkse betaling voor het PPS-contract (voor wat betreft een aanleg deel) te versnellen en in één bedrag in 2011 te betalen. Hierdoor is de realisatie in 2012 lager dan begroot.

Ad 4) Dit project was onder het realisatieprogramma in de begroting opgenomen. Bij voorjaarsnota is deze overgeheveld naar Geïntegreerde Contractvormen.

12.05 Verkenningen voor tracébesluit

12.06 Netwerkgebonden kosten

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten van Rijkswaterstaat en de overige netwerkgebonden kosten weergegeven.