Het bevorderen dat de basisvoorzieningen (inclusief infrastructuur) voor de burgers in Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba weer op het niveau van voor de orkanen Irma en Maria komen. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) coördineert het beschikbaar stellen van de middelen vanuit Nederland en het toezicht op de besteding daarvan.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor:

Financieren

• – De minister financiert een deel van de wederopbouw van Sint Maarten. Tot 2021 zijn er middelen beschikbaar waarmee het trustfonds bij de Wereldbank wordt gevuld. Dit trustfonds blijft tot en met 2025 operationeel. Deze bijdrage is verbonden aan de politieke voorwaarden waarmee Sint Maarten akkoord is gegaan, waaronder de reeds ingestelde integriteitskamer en het versterken van het grenstoezicht waarover nadere afspraken zijn gemaakt (Stcrt. 2014, 72542 en Landsverordening Integriteitskamer). Nederland zal gedurende de wederopbouw strikt toezien op de naleving van de voorwaarden.

• – De minister levert naast het trustfonds directe steun voor de wederopbouw van Sint Maarten. Het gaat hier bijvoorbeeld om kosten op het gebied van rechtshandhaving of technische assistentie op gebied van financieel beheer.

• – Daarnaast ondersteunt de minister het openbaar lichaam van Sint Eustatius financieel bij de wederopbouw als het gaat om herstel van de klif onder Fort Oranje.

Regisseren

• – De minister regisseert de rijksbrede aanpak van de wederopbouwfase op de eilanden Saba en Sint Eustatius.

• – De minister is vertegenwoordigd in de stuurgroep van het Sint Maarten Reconstruction, Recovery and Resilience trustfund waarin ook Sint Maarten zitting heeft. Prioriteiten voor Nederland zijn economische ontwikkeling en bereikbaarheid, de afvalproblematiek en goed bestuur.

Ook de Ministeries van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW), Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Infrastructuur en Waterstaat (IenW) zijn betrokken bij de wederopbouw voor onder andere het herstel van schoolgebouwen en infrastructuur. De middelen voor deze projecten staan op de begrotingen van de Ministeries van BZK, OCW, EZK en IenW.

Wederopbouw Sint Maarten

Voor de wederopbouw van Sint Maarten heeft het kabinet in totaal € 550 mln. gereserveerd. Dit bedrag is tot ultimo 2021 beschikbaar. Het hoofdspoor van de wederopbouw (max € 470 mln.) loopt via de Wereldbank waar een trustfonds is opgericht. De overige € 80 mln. is sinds 2018 op artikel 8 beschikbaar. In 2020 is € 90 mln. gestort in het trustfonds ten behoeve van de wederopbouw van Sint Maarten (Kamerstukken II 2020/21, 34773, nr. 22), waarmee in totaal € 352 mln. aan de Wereldbank is overgemaakt. Ultimo 2020 zijn er negen projecten in uitvoering (totaal bedrag $ 254 mln.) en worden voorbereidingen getroffen voor nog eens vijf projecten en aanpassingen van bestaande projecten.

De (voortgang van de) wederopbouw is in de eerste helft van 2020 sterk beïnvloed door externe gebeurtenissen. Begin 2019 vonden verkiezingen plaats op Sint Maarten, waarna het enige tijd duurde voordat een kabinet gevormd was. Het demissionaire kabinet was slechts beperkt in staat voortgang te boeken op de wederopbouw en ook konden geen nieuwe afspraken met Sint Maarten worden gemaakt. Het in maart 2020 aangetreden nieuwe kabinet, kreeg vrijwel direct te maken met de Covid-19 pandemie. Voortgang op de wederopbouw werd verder belemmerd door de lockdown maatregelen en capaciteitsgebrek als gevolg van beperkte in- en uitreismogelijkheden.

Vanuit het Ministerie van BZK is, waar en indien dat mogelijk was, ingezet op versnelling van de wederopbouw. Daarbij is vooral ook gekeken naar (de voorbereidingen op) het orkaanseizoen, dat van juni tot en met november loopt. Onder andere de vier belangrijkste schuilplaatslocaties zijn tijdig opgeleverd. Daarnaast is de aanbesteding van de renovatie van het vliegveld gestart en is het trainings- en inkomensondersteuningsprogramma succesvol afgerond. Ook zijn diverse nieuwe projecten gestart zoals een financieringsprogramma voor lokale ondernemingen, een programma dat lokale niet-gouvermentele organisaties (NGO’s) in staat stelt projecten uit te voeren met budget uit het trustfonds, en een programma van UNICEF gericht op bescherming van kinderen in crisissituaties op Sint Maarten. De Kamer is over de voortgang van de wederopbouw van Sint Maarten gedetailleerd geïnformeerd in een brief van 25 september 2020 (Kamerstukken II 2020/21, 34773, nr. 21).

Wederopbouw Saba en Sint Eustatius

Voor de wederopbouw van Saba en Sint Eustatius is door het kabinet een totaalbedrag van € 67 mln. beschikbaar gesteld (Kamerstukken II 2017/18, 34773, nr. 5). In 2020 is de wederopbouw van beide eilanden voortvarend voortgezet. Het herstel van de scholen, beschadigde openbare gebouwen en particuliere woningen is afgerond. De stabilisatie van de klif onder Fort Oranje is zo goed als afgerond.

Uitgaven

De resterende middelen voor de wederopbouw in artikel 8 gaan jaarlijks buiten de eindejaarsmarge om door naar het volgende begrotingsjaar. De overgebleven middelen van 2020 worden doorgeschoven naar het volgende begrotingsjaar. Deze afspraak geldt tot het begrotingsjaar 2021, waardoor de resterende middelen nog één jaar kunnen worden meegenomen.

8.1 Wederopbouw

Subsidies(regelingen)

Diverse subsidies

In 2020 was een tweede voorschot van € 0,3 mln. gereserveerd voor de herstelreparaties van de zeekabel aan Saba Statia Cable System B.V.. Bij de resterende werkzaamheden is vertraging ontstaan door beperkte inreismogelijkheden op de eilanden als gevolg van Covid-19. Hierdoor is deze reservering niet uitgeput. Daarnaast was er nog geld (€ 0,5 mln.) gereserveerd voor ondersteuning van lokaal projectmanagement en projectuitvoering op Sint Maarten.

Opdrachten

Wederopbouw op Sint Maarten

In 2020 zijn geen nieuwe opdrachten gestart. Wel waren er kosten van bestaande opdrachten. Deze kosten betroffen consultancy, beleidsadvies en onderzoeksopdrachten van de Royal Schiphol Group inclusief bijbehorend juridisch advies.

Bijdrage aan medeoverheden

KPSM

Dit betreft de uitgaven voor Korps Politie Sint Maarten (KPSM) van circa € 3 mln. voor facturen uit 2019 zoals eerder aangegeven in de beantwoording van Kamervragen over het jaarverslag 2019 (Kamerstukken II 2019/20, 35470 IV, nr. 6). Daarnaast is er in het kader van de versterking grenstoezicht aan KPSM circa € 2 mln. uitgegeven. Abusievelijk zijn de uitgaven (€ 0,9 mln.) voor de versterking van het grenstoezicht aan de Douane Sint Maarten ook uit deze regeling betaald.

Grenstoezicht Sint Maarten

Deze regeling is betaald vanuit de regeling KPSM. Derhalve is dit budget hier niet uitgeput. Voor het grenstoezicht zijn hiermee aan alle verplichtingen voldaan.

Wederopbouw Sint Eustatius

In 2020 is de stabilisatie van de klif onder Fort Oranje zo goed als afgerond. In 2021 wordt nog gewerkt aan de laatste, kleinere, herstelwerkzaamheden.

Wederopbouw op Sint Maarten

In 2020 zijn er inzake de wederopbouw op Sint Maarten geen betalingen aan medeoverheden gedaan.

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Wederopbouw op Sint Maarten

In 2020 is een eenmalige bijdrage van € 2 mln. aan CARTAC (het Technisch Assistentie centrum van de International Monetary Fund (IMF) voor de Caribische regio) gedaan voor de ontwikkeling van een werkplan voor Sint Maarten. CARTAC draagt bij aan de financiële en macro-economische stabiliteit van de Caribische regio middels technische assistentie aan overheidsinstituties. Het werkplan heeft een duur van 4 jaar en bevat onder andere activiteiten omtrent financieel beheer, belastingadministratie en economische ontwikkeling.

Wereldbank

In 2020 is de derde tranche van € 90 mln. gestort in het trustfonds. Hiervan is per tweede suppletoire begroting € 76,7 mln. vanuit de Aanvullende Post toegevoegd aan artikel 8. De overige € 13,3 mln. is aangevuld gebruikmaking van de ontvangsten als gevolg van de aflossing van het overbruggingskrediet voor de luchthaven door Sint Maarten. Ten behoeve van de uitvoering van de wederopbouw projecten zijn voor de middelen uit de eerste twee tranches in het Trustfonds verplichtingen aangegaan met derden en is een belangrijk deel van de middelen reeds uitgeput. De derde tranche van € 90 mln. was nodig voor nieuwe projecten en om voortgang in de uitvoering te borgen. Het resterende budget op deze post is ontstaan als gevolg van een wisselkoersmeevaller bij de aflossing van het overbruggingskrediet. Aangezien artikel 8 niet gecompenseerd wordt voor wisselkoerseffecten, gaat dit bedrag mee naar 2021.

Ontvangsten

Sint Maarten heeft het in 2019 verleende overbruggingskrediet voor de luchthaven van Sint Maarten afgelost. Deze middelen waren afkomstig uit de middelen voor de wederopbouw.