Het doel van dit artikel is inzicht bieden in het investeren in en in stand houden van alle IT van Defensie. In het Defensiematerieelverslag wordt aangegeven welke voornaamste activiteiten over het afgelopen jaar hebben plaatsgevonden in relatie tot de doelstellingen van het onderliggende beleid. De verwerving wordt nader uitgesplitst in de voorbereidings-, onderzoeks- en realisatiefase.

De posten met een verschil groter dan € 5 miljoen of noemswaardige verschillen worden hieronder toegelicht.

Verplichtingen

De realisatie op de verplichtingen is € 321,2 miljoen hoger dan begroot. Voor IT is in het verleden het uitgangspunt kas is verplichting gehanteerd. Dit paste in het kort-cyclische karakter van IT. Steeds vaker worden meerjarige contracten afgesloten waardoor dit niet meer aansluit. Het nu aangaan van meerjarige verplichtingen betekent dat in latere jaren minder verplichtingen worden aangegaan waardoor het totale budget niet wordt overschreden.

Contractering Grensverleggende IT (GrIT)

Het programma GrIT wordt in detail aan de Tweede Kamer gerapporteerd. Inmiddels zijn de Basisrapportage (BS2022022496) en de eerste Voortgangsrapportage verschenen, de tweede Voortgangsrapportage (peildatum 31-12-2022) volgt conform de afspraken in de Regeling Grote Projecten.

Uitgaven

Verwerving

Verwerving IT - voorbereidingsfase

De projecten in voorbereiding zijn in het afgelopen jaar nader uitgewerkt en ter besluitvorming aangeboden. Uit die uitwerking volgt ook een geactualiseerd financieel ritme, waarbij de start soms is uitgesteld, maar de opleverdatum nog gelijk is. Na de besluitvorming worden deze middelen doorgeschoven naar de onderzoeks-/realisatiefase of naar een ander jaar. Het budget voor de voorbereidingsfase is dit jaar daarom met € 425,5 miljoen afgeboekt.

Met de eerste suppletoire begroting daalde het budget met € 13,0 miljoen. Het betreft onder meer projecten waarvan budget van de voorbereidingsfase naar de realisatiefase schuift. Dit betreft voornamelijk kleinere projecten.

Met de tweede suppletoire begroting werd de raming van de uitgaven voor alle projecten in deze fase in het geheel neerwaarts bijgesteld, omdat in 2022 projecten niet meer gerealiseerd zouden worden. Het budget is doorgeschoven. Het betreft hier onder andere de projecten Grensverleggende IT (GrIT) (161,8 miljoen), Vervanging HF radiosystemen krijgsmacht (€ 57,2 miljoen), ERP M&F S/4 HANA (51,9 miljoen), ELU TITAAN 5 (25 miljoen) en Reservering 400-pakket C4I (7,2 miljoen)

Verwerving IT - realisatiefase

In totaal is voor de Verwerving van IT in de realisatiefase € 23,6 miljoen meer uitgegeven dan begroot. Dit komt met name door het nieuwe project TACSAT (€ 15,7 miljoen) dat in de vastgestelde begroting 2022 nog niet was opgenomen. Daarnaast is € 7,9 miljoen aan projecten aan het IT-bedrijf nieuw in realisatie gegeven. Deze waren niet voorzien in de vastgestelde begroting.

Navolgend worden alle projecten in realisatie opgenomen met een financiële omvang van meer dan € 100 miljoen conform het DMF 2022. Gelijktijdig met het jaarverslag wordt de DPO-afwijkingsrapportage aan de Kamer aangeboden. Deze rapportage geeft een overzicht van alle materieel-, vastgoed- en IT-projecten van meer dan € 25 miljoen in onderzoek en realisatie, waarbij een significante afwijking is opgetreden ten opzichte van het vorige DPO.

Instandhouding

In totaal is de realisatie van de IT instandhouding in 2021 € 18,7 miljoen lager uitgevallen dan begroot. Vanuit de motie Hermans zijn o.a. extra middelen toegewezen aan het budget voor IT Instandhouding. In totaal betreft dit een suppletie van € 95 miljoen ten opzichte van de ontwerpbegroting. Met dit additionele budget konden meer contracten worden afgesloten op verscheidene diensten- en producten binnen instandhouding IT. Deze additionele diensten en producten zijn binnen het uitvoeringsjaar geleverd met een hogere realisatie als resultaat. In 2022 zijn nog niet alle extra toegekende middelen uitgegeven. Naar verwachting zal dit in 2023 zeker wel het geval zijn.

Over-/onderprogrammering

Defensie raamt in het begrotingsjaar meer investeringen dan het budget dat daarvoor beschikbaar is. Dit is de overprogrammering. Onzekerheden - denk bijvoorbeeld aan vertragingen en/of onvoorziene omstandigheden - kunnen de geraamde investeringen vertragen. Door meer investeringen te programmeren wordt zoveel als mogelijk getracht te voorkomen dat vertragingen bij individuele projecten leiden tot onderrealisatie van het beschikbare budget. Overprgrammering is zodoende een instrument voor tijdige en doelmatige implementatie van afzonderlijke projecten en budgetten. Omdat niet meer uitgegevan kan worden dan het beschikbare budget, vindt op overprogrammering geen realisatie plaats. De geraamde overprogrammering schuift door naar latere begrotingsjaren.

Ontvangsten

De overrealisatie op de IT-ontvangsten bedraagt € 6 miljoen en is voornamelijk veroorzaakt door toename in reguliere dienstverlening.