• – een toegankelijke en transparante overheidsinformatie;

• – een veilig en betrouwbaar identiteitsstelsel waarbij veilig en efficiënt gebruik wordt gemaakt van (persoons)gegevens;

• – bijdragen aan het vertrouwen in de overheid door het verbeteren van de informatiepositie van burgers en bedrijven;

• – het bewaken van rechten en publieke waarden, zoals privacybescherming en zelfbeschikking, in de informatiesamenleving en daarmee bijdragen aan de bewaking van de kernwaarden van de democratie.

• – het stimuleren van het verantwoord gebruik van nieuwe technologieen voor het verbeteren van overheidsdienstverlening en het oplossen van maatschappelijke vragen.

• – het aangaan van internationale samenwerking om met gelijkgestemde landen wet- en regelgeving te beinvloeden, overheidsdienstverlening over de grenzen heen te realiseren, gezamenlijke maatschappelijke vragen op te lossen.

Een digitale samenleving over de grenzen heen die rekening houdt met burgers en maatschappelijke vragen oplost.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor het bevorderen van een adequate digitale overheidsdienstverlening, waarbij het belangrijkste doel is dat de dienstverlening toegankelijk is voor iedereen en het bevorderen van het inzetten van digitale innovaties voor het oplossen van maatschappelijke vragen.

Stimuleren

• – De minister van BZK stimuleert het gebruik van nieuwe digitale technologieën voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, waarbij de markt ook nadrukkelijk uitgedaagd wordt om mee te denken over antwoorden op maatschappelijke vragen.

• – De minister van BZK stimuleert internationale samenwerking op het realiseren van diensten over de grenzen heen en het met like minded landen zorgen voor wet- en regelgeving die recht doet aan de Nederlandse situatie.

Regisseren

• – De minister van BZK zorgt voor maatregelen die burgers rechten geven en beschermen tegen ongewenste aspecten van digitalisering.

• – De minister van BZK pakt de rol om voortdurend de beleidsagenda op het terrein van de informatiesamenleving en overheid te herijken aan de eisen van de tijd.

• – De minister van BZK is stelselverantwoordelijk voor de inrichting en governance van de digitale overheid, waaronder de digitale basisinfrastructuur die deze mogelijk maakt.

• – De minister van BZK heeft een kaderstellende rol op het gebied van de digitale overheid. Kaderstellen gebeurt in de vorm van wetgeving, standaarden, architectuurkaders en richtlijnen rekening houdend met Europese ontwikkelingen en verplichtingen.

• – De minister van BZK heeft een coördinerende rol met betrekking tot alle officiële publicaties van de overheid.

Uitvoeren

• – De minister van BZK is verantwoordelijk voor de inrichting, beschikbaarstelling, instandhouding, werking, beveiliging en betrouwbaarheid van generieke voorzieningen voor elektronisch berichtenverkeer en informatieverschaffing, alsmede voor de voorzieningen voor het inloggen bij overheidsdienstverleners(authenticatie) en registratie van machtigingen in het burgerservicenummer (BSN)-domein.

• – De minister van BZK is verantwoordelijk voor het beleid rondom het vaststellen van de identiteit alsmede de verstrekking van reisdocumenten op basis daarvan. Ook is de minister van BZK verantwoordelijk voor de vastlegging van persoons- en adresgegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). In dat kader houdt de minister van BZK toezicht op de uitvoering van de Paspoortwet, monitort de uitvoering van de Wet BRP en ondersteunt de gemeenten die primair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van deze wetten. De minister van BZK faciliteert hiermee het juiste gebruik van persoons- en adresgegevens door andere overheidsinstanties. Het tegengaan van fraude met, en het corrigeren van fouten van, persoons- en adresgegevens en reisdocumenten vormt hiervan een integraal onderdeel.

Internationaal

De Europese fondsen zijn van toenemend belang voor implementatie wet- en regelgeving, het verbeteren van digitale dienstverlening en het oplossen van maatschappelijke opgaven.

Uit het interbestuurlijke onderzoek naar de behoeften en wensen aan het Knooppunt Digitaal Europa (KDE) is een duidelijke behoefte van verschillende overheidslagen, vooral op het gebied van kennis en ondersteuning bij Europese samenwerking. Medio november 2022 is gestart met het ontwikkelen van het KDE samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), ICTU en Kenniscentrum Europa Decentraal (KED). Hieruit is bijvoorbeeld de verbetering van de EU-fondsenwijzer van het Kenniscentrum Europa Decentraal (KED) over beschikbare Europese fondsen en subsidiefondsen gekomen. Ook is de digitalisseringsspecial van het online magazine Focus op Europa van KED op 5 december 2022 gepubliceerd. Daarnaast heeft de RVO een analyse gemaakt van de opties voor de overheid in het Digital Europe Programme en Horizon Europe. Tot slot is er gestart met de cofinanciering van de eerste drie projecten: de GovTech Incubator, de Dutch Societal Innovation Hub en deelname aan het consortium Smart Cities in het kader van test- en experimenteerfaciliteiten Artificial Intelligence.

Naast Europese fondsen is inbreng van Nederlandse standpunten in lopende Europese wet- en regelgeving gerealiseerd. Nederlandse inbreng is geleverd op (lopende) trajecten, zoals de inmiddels ondertekende Verklaring Digitale Rechten en Beginselen, als ook de lopende trajecten zoals de eIDAS-verordening en de AI-verordening waar grote successen zijn behaald. Vooruitlopend op implementatie, wordt op nationaal niveau aandacht besteed aan het vormgeven van toezicht en handhaving, als ook ondersteunende kaders.

Digitale Inclusie

Digitalisering biedt vele kansen, maar kent ook risico’s. Zo is het mogelijk om digitaal het persoonlijke digitale contact te blijven onderhouden met naasten en kan men digitaal zaken doen met de overheid. Te veel mensen beschikken niet over voldoende digitale vaardigheden, zoals media-wijsheid, informatievaardigheden en ICT-basisvaardigheden, om mee te komen in de samenleving en de kansen van digitalisering te benutten. We streven ernaar dat iedereen zo veel mogelijk mee kan doen in de digitale samenleving.

In 2022 zijn de (digi)basisvaardigheden van de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland verhoogd door het Tel mee met Taal programma. Naast het verbeteren van de digitale vaardigheden omvat het thema Digitale Inclusie het verbeteren van de overheidsdienstverlening door deze toegankelijker, begrijpelijker en gebruiksvriendelijker te maken. Het expertisecentrum DigiToegankelijk en DigiToegankelijk Toezichts en Ondersteuningsprogramma stimuleren en ondersteunen overheden om hun websites en apps toegankelijker te maken. Gebruiker Centraal werkt aan een betere digitale toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van diensten door inclusief ontwerpen te stimuleren via het NL Design System en toetsingskader inclusie. Daarnaast stimuleert Gebruiker Centraal het gebruik van duidelijke taal, beeldtaal bij overheden (Direct Duidelijk) en is er een actieve community van en voor professionals.

Het verbeteren van de digitale toegankelijkheid, begrijpelijkheid en gebruiksvriendelijkheid moet steeds meer een onderdeel worden van een procesmatige aanpak binnen overheidsorganisaties.

Informatieveiligheid

In lijn met de Werkagenda Waardegedreven Digitaliseren is in 2022 verder gewerkt aan een cyberveilige en weerbare overheid. Door te oefenen kan de overheid zich voorbereiden en vaardiger worden in het handelen, nog voordat een echt incident zich voordoet. Vanwege het aanhoudende grote risico op ransomware aanvallen stond de gesimuleerde hackaanval van de Overheidsbrede Cyberoefening 2022 in het teken van een aanval op de kritieke systemen van een fictieve gemeente. Door het hele land namen voor het eerst 100 organisaties simultaan deel aan de cyberoefening. Gelet op de positieve respons, de steeds groter wordende groep overheden die elk jaar actief meedoet en een bijdrage levert aan het Cyberprogramma (zie hieronder) en belangstelling voorziet het simultaan oefenen duidelijk in een brede behoefte waarop het programma zal worden doorontwikkeld.

Behalve oefenen bestond het Cyberprogramma (zie: www.weerbaredigitaleoverheid.nl) uit een serie webinars met daarin onder andere aandacht voor bestuurlijke afwegingen, presentaties van instrumenten en best practices voor het verhogen van digitale weerbaarheid en procesautomatisering binnen organisaties en ketens, alsook een masterclass Redteaming. Het aantal aanmeldingen voor het online programma is deze editie gestegen tot meer dan 2500, waarmee de groei van de afgelopen jaren opnieuw is doorgezet. Het ministerie van BZK blijft zo onverminderd inzetten op haar faciliterende, ondersteunende en aanjagende rol richting alle overheden om de digitale veiligheid te verhogen.

Hoogwaardige dienstverlening één overheid

Aan de hand van de volgende drie invalshoeken wordt toegewerkt naar één overheid waarbij wij begrijpelijke, hoogwaardige en toegankelijke integrale en geïntegreerde dienstverlening aanbieden:

1. Mensen kunnen áltijd zelf kiezen via welk kanaal ze gebruik willen maken van (informatie over) publieke dienstverlening (click, call, face).

• – de complexiteit van hun persoonlijke situatie;

• – de complexiteit van wetten, regels en de organisatie met wie zij van doen hebben.

3. Mensen worden actief gewezen op kansen en risico’s en ze kunnen makkelijk gebruik maken van publieke dienstverlening. Als overheid zetten we daarbij in op slimme dienstverlening en vroegsignalering.

In april 2022 is het interbestuurlijke en overheidsbrede programma dienstverlening gestart. Dit programma werkt onder dezelfde governancestructuur als het overheidsbrede programma Werk aan Uitvoering; de Ambtelijke Commissie Uitvoering (ACU) en de Ministeriële Commissie Uitvoering (MCU).

• – Naast het persoonlijk overzicht op Rijksoverheid.nl ontvangen nabestaanden van de uitvaartondernemer nu ook een brief van de gemeente waarmee ze worden begeleid in regelzaken. Voor studenten is er een overzicht van alle financiële regelingen waarvan ze gebruik kunnen maken. Stap voor stap wordt dit ook voor andere levensgebeurtenissen gedaan.

• – 655 informatiepunten digitale overheid (IDO) in 328 gemeenten, waar mensen terecht kunnen voor brede en integrale ondersteuning bij het gebruik van publieke dienstverlening. Maar ook bij andere hulpvragen helpt het IDO. Daar waar medewerkers van een IDO niet zelf kunnen helpen worden mensen doorverwezen naar (andere) lokale welzijnsorganisaties (bijv. Sociaaljuridisch loket, het Financiële Klachteninstituut, Huurcommissie etc.).

• – Een aantal loketinitiatieven zijn ingericht en in sommige gevallen ook gestart in de praktijk. Gemeente Amsterdam is op 1 december gestart met een fysieke ingang op afspraak. Sociaal raadslieden vervullen op verschillende locaties de rol van overheidsdienstverlener. Aangesloten partners van binnen en buiten de gemeente kunnen een afspraak maken voor een burger die bij hen aanklopt met (complexe) vraag voor meerdere overheidsorganisaties.

• – Een betere digitale toegankelijkheid en beter te begrijpen overheidstaal door ondersteuning aan publieke dienstverleners te bieden en het organiseren van gratis webinars over duidelijke, inclusieve en bruikbare overheidscommunicatie en -dienstverlening.

Uitgaven

6.2 Overheidsdienstverlening, informatiebeleid en informatiesamenleving

Subsidies (regelingen)

Overheidsdienstverlening

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ontving een subsidie om gemeenten te ondersteunen bij de verbetering van dienstverlening aan inwoners en ondernemers. Tevens ontving de VNG een bijdrage om de bestuurlijke verantwoording plaats te laten vinden in de gemeentelijke planning- en controlcyclus. Ook ontving de VNG een subsidie ten gunste van het aanjaagteam om de digitale toegankelijkheid en begrijpelijke overheidstaal te bevorderen.

De Stichting Beeld en Geluid heeft een subsidie ontvangen ten behoeve van het programma Alliantie Digitaal Samenleven. Dit is een publiek private samenwerking voor de bevordering van digitale inclusie. Er worden onderzoeken naar digitaal bewustzijn uitgevoerd, en door de actiematige aanpak worden digitale ontwikkelingen vertaald naar een aanpak waar mensen uit de samenleving digitaal mee kunnen blijven doen.

Het Nationaal Ouderenfonds heeft een subsidie ontvangen om ouderen te ondersteunen bij het verbeteren van de digitale vaardigheden. Tevens hebben andere lokale initiatieven een bijdrage ontvangen ter bewustwording en verbetering van de digitale vaardigheden. 

Opdrachten

Informatiebeleid

De Minister van BZK heeft de wettelijke taak om de Staatscourant uit te geven en een wettenbank ter beschikking te stellen. Deze elektronische publicaties zijn voor iedereen kosteloos raadpleegbaar. De productie is uitbesteed. Hiervoor zijn opdrachten verstrekt aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) waarvoor bij de tweede suppletoire begroting een reallocatie heeft plaatsgevonden.

Overheidsdienstverlening

In 2022 zijn via de Nederlandse AI Coalitie (NLAIC) en de Dutch Blockchain Coalition activiteiten uitgevoerd. Bij de NLAIC lag vanuit de bijdrage van het ministerie van BZK de focus op stimulering mensgerichte AI door het delen van geleerde lessen uit de praktijk, het stimuleren van samenwerken aan de randvoorwaarden voor projecten, het ondersteunen van de ELSA labs en workshops op nationale en internationale evenementen. Ook is de eerste public AI Award uitgereikt. Gemonitord is met behulp van de webscraping tool.

De Dutch Blockchain Coalition heeft use cases gerealiseerd en heeft ingespeeld op de laatste ontwikkelingen, decentrale technologieen voor web 3.0.

Op deze regeling zijn uitgaven geraamd die op de regeling UBR en Logius zijn verantwoord. Dit is bij de tweede suppletoire begroting met een reallocatie verwerkt.

Informatiesamenleving

In 2022 zijn opdrachten verstrekt voor het uitvoeren van het Startup in Residence-programma. Het programma heeft de doelstelling om samen met start-ups maatschappelijke vraagstukken op te lossen en de start-up manier van werken onder de aandacht van ambtenaren te brengen. Tijdens dit programma werken startups en overheidsinstanties nauw samen aan maatschappelijke uitdagingen.

Ondernemerscollectief de Brouwerij heeft in het kader van de Startup in Residence programma de challenge help de helper uitgewerkt. 30 november is de DigiHandig app gelanceerd en helpt mensen met korte lessen digitaal vaardiger te worden.

In 2021 heeft PUBLIC een rapport uitgebracht met aanbevelingen om GovTech binnen het ministerie van BZK en in Nederland te versterken. Als vervolg hierop is in 2022 in Den Haag de GovTech Summit georganiseerd, waar BZK partner van was.

Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld van het instrument Opdrachten naar het instrument Subsidies (regelingen) om subsidies voor onder andere het Aanjaagteam Digitale Inclusie en Eenduidige Normatiek Single Information Audit (ENSIA) op het juiste instrument te verantwoorden.

Ondersteuning koepels implementatie Woo

De middelen zijn per eerste suppletoire begroting in 2022 overgeheveld naar een ander Artikel 7 Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

RDW

Er zijn per tweede suppletoire begroting middelen toegevoegd voor de rijbewijs applets gezien het ontwerpbesluit van de wet Digitale Overheid opnieuw dient te worden behandeld in de Eerste Kamer.

KvK

De Kamer van Koophandel (KvK) ontving een bijdrage voor het beheer en de exploitatie van het Digitaal Ondernemersplein. Er is samengewerkt met overheidsorganisaties om actuele informatie voor ondernemers te maken voor alle dienstverlening van de overheid. Voor Ondernemersplein en Business.gov tezamen was het bereik in 2022 10,3 miljoen bezoeken. Dat is een stijging ten opzichte van de 9,7 miljoen in 2021. Er hebben daarnaast verschillende trajecten plaatsgevonden. Zo is er samengewerkt met het programma zwaar weer en schulden om ondernemers verder op pad te helpen in moeilijke tijden, is alle informatie van Prinsjesdag helder voor ondernemers op een rij gezet en is de informatie uitgebreid rond enkele levensgebeurtenissen.

ICTU

ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor het jaarlijkse overheidsbrede cyberprogramma met de overheidsbrede cyberoefening in de Europese maand van de cybersecurity (oktober). De programmering bestond uit online webinars, een masterclass Red teaming en een gesimuleerde hackaanval met mogelijkheid voor actief mee-oefenen door overheidsorganisaties.

In 2022 heeft ICTU bovendien het ministerie van BZK ondersteund in het voeren van regie op de verbetering van de kwaliteit en de werking van het stelsel van Basisregistraties. Concreet gaat het om verbetering van de kwaliteit van de koppelingen tussen registraties in het stelsel, het stimuleren van het gebruik van (API)-standaarden, en het verbeteren van het inzicht in het aanbod en de samenhang van de gegevens. Een belangrijke mijlpaal is de totstandkoming van het toekomstbeeld voor het stelsel van basisregistraties.

ICTU heeft daarnaast een bijdrage ontvangen voor activiteiten voor de Single Digital Gateway (SDG). Het betreft ondersteuning in contacten met Nederlandse overheidspartijen, belanghebbenden en de Europese Commissie ter uitvoering van de SDG. Daarnaast heeft ICTU activiteiten uitgevoerd uit om overheidsorganisaties te stimuleren de SDG in Nederland te implementeren.

Diverse bijdragen

Het Centrum Informatiebeveiliging en Privacybescherming (CIP) (onderdeel van het UWV) heeft ook over 2022 een bijdrage ontvangen voor de uitvoering van het ondersteuningsprogamma Basis op Orde Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO, Stcrt. 2019, 26526) en Inkoopeisen Cybersecurity Overheid (ICO). Overheden kunnen dankzij het ondersteuningsprogramma gebruikmaken van kennis- en expertise-uitwisseling rond informatieveiligheid in algemene zin en specifieke beveiligingsmaatregelen in het bijzonder. In 2022 zijn kennissessies, webinars, podcasts, intervisiebijeenkomsten en masterclasses georganiseerd en is laagdrempelige samenwerking op inhoud en expertise tussen overheden bevorderd door het inrichten van een ‘cyberhulp’ samenwerkingsplatform. Het kennisportaal is uitgebreid met bijvoorbeeld nieuwe handreikingen, waaronder de handreiking die de relatie tussen BIO en de nieuwe ISO27002-standaard inzichtelijk maakt. Daarnaast is het online instrument voor Inkoopeisen Cybersecurity Overheid (ICO) verder ontwikkeld en uitgebouwd. In 2022 is gewerkt aan een implementatiestrategie en bijbehorend programma om bekendheid aan het ICO-instrument te geven en het gebruik ervan binnen en buiten de overheid te vergroten.

Bijdrage aan agentschappen

RVO

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ontving een bijdrage voor het beheren en doorontwikkelen van digitale overheidsvoorzieningen voor bedrijven, zoals Ondernemersplein en de berichtenbox voor bedrijven. Deze zijn doorontwikkeld en informatie over alle (aankomende) wet- en regelgeving van de overheid is geactualiseerd.

Een voorbeeld van een van de overheidsvoorzieningen is e-facturatie. Digitaal zakendoen is voor veel ondernemers onderdeel van de dagelijks bedrijfsvoering geworden. RVO heeft als kenniscentrum voor e-facturatie partijen geholpen met de aansluiting op e-facturatie. Ook wordt er hierbij ingezet op innovatie in de dienstverlening. Zo handelde de chatbot voor gebruikersondersteuning over e-factureren ruim 6.500 vragen af. Het klantcontact ontving ook positieve beoordelingen in 2022.

eIDAS verzorgt de Nederlandse aansluiting op het Nederlandse elektronische identiteitsstelsel (eID stelsel).

In 2022 is de 2e fase van SBIR mensgerichte AI en Blockchain en de eerste fase van een nieuwe SBIR uitgevoerd. Vijf bedrijven zijn uitgekozen voor het ontwikkelen van een prototype.

UBR

Het Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP), onderdeel van UBR, heeft in 2022 een bijdrage ontvangen voor de doorontwikkeling en implementatie van het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI). Door middel van dit platform moeten bestuursorganen op termijn verplichte categorieën documenten actief openbaar maken. Deze verplichting komt voort uit de Wet open overheid (Woo) die op 1 mei 2022 in werking is getreden. Met de bijdrage heeft KOOP in 2022 onder andere gewerkt aan technologische verzwaring en standaardisatie van het platform, de ontwikkeling van een API (koppelvlak) en handmatig loket om aansluiting door bestuursorganen mogelijk te maken en aan het opstellen van een implementatiestrategie.

In 2022 zijn de middelen met betrekking tot PLOOI overgeheveld naar een ander begrotingsartikel. Eind 2022 is de koers van de doorontwikkeling van PLOOI gewijzigd. Dit heeft plaatsgevonden naar aanleiding van een toets door het AcICT (adviescollege ICT-toetsing) waarin onder meer is geconstateerd dat de oplossingsrichting niet passend is voor de Woo en een herontwerp werd aanbevolen op basis van een eenvoudige oplossing waarin de aansluitlast voor bestuursorganen minimaal is. 

Daarnaast heeft KOOP in 2022 een bijdrage ontvangen voor de projectkosten van de Bekendmakingswet, de uitvoering van beheeropdrachten (data.overheid.nl, overheid.nl, zoekdienst, Staatscourant en Officiële Publicaties). Daarnaast is een bijdrage verstrekt voor de start van het Register Internetdomeinen Overheid (RIO).

Logius

• – Technische voorbereidingen zijn getroffen om over te kunnen gaan naar een hoger niveau van informatiebeveiliging i.e. 2-factor-authenticatie.

• – Verkenningen naar uitbreiding van de doelgroep heeft opgeleverd dat MijnOverheid toegankelijk zal worden voor een ieder die ouder is dan 14 jaar, een BSN heeft en zaken moet doen met de Nederlandse Overheid, dus ook arbeidsmigranten, expats, buitenlandse studenten e.d.

• – Aanpassingen zijn uitgevoerd waarmee MijnOverheid/berichtenbox voldoet aan eisen die zijn gesteld door de Centrale Raad voor Beroep en waarmee invulling is gegeven aan gebruikerswensen die voortkwamen uit burgeronderzoek.

Er zijn middelen beschikbaar gesteld voor de doorontwikkeling en voor het beheer en exploitatie van het eID-stelsel (BSNk, Routeringsvoorziening).

Voor het (technische) beheer van het (afspraken)stelsel van elektronische toegangsdiensten (eTD), voor ondersteuning van overheidsuitvoerders bij het aansluiten op eHerkenning en communicatie naar ondernemers ontving Logius eveneens een bijdrage

Logius ontving ook een bijdrage voor uitvoerende activiteiten die zijn gerelateerd aan de Peppolautoriteit voor e-factuur en e-procurement berichten.

Logius heeft in 2022 voor het beheer van het afsprakenstelsel Standard Business Reporting en voor de uitvoeringskosten van het Forum Standaardisatie bijdragen ontvangen.

De uitgaven op deze regeling waren geraamd op de regeling Overheiddienstverlening. Het gaat om uitgaven voor Machtigen en eHerkenning.

RvIG

De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) ontving een bijdrage voor het beheer van het Meldpunt Fouten in Overheidsregistraties. Het Meldpunt heeft in 2022 749 meldingen ontvangen en helpen oplossen van burgers die tegen vermeende fouten of onduidelijkheden in overheidsregistraties aanlopen.

Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld van het instrument Opdrachten naar deze regeling om de middelen op het juiste instrument te verantwoorden.

6.5 Identiteitsstelsel

Opdrachten

Identiteitsstelsel

Een veilig en betrouwbaar identiteitsstelsel is nodig voor de vaststelling van wie welke rechten en plichten heeft. De belangrijkste elementen van het huidige identiteitsstelsel zijn de BRP en het stelsel van paspoorten en identiteitskaarten.

Op deze regeling zijn de uitgaven geraamd die op het instrument Subsidies (regelingen) en bijdrage aan ZBO's/RWT's zijn geland. Zo heeft de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken een subsidie ontvangen ter ondersteuning van de werving van medewerkers voor de loketten Burgerzaken en heeft ICTU een bijdrage ontvangen voor pilots in het kader van de digitale identiteit.

Bijdrage aan agentschappen

RvIG

De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) heeft bijdragen ontvangen voor het beheer, onderhoud, vernieuwing en verbetering van de centrale voorzieningen voor de Basisregistratie Personen (BRP) en voor beheer en onderhoud van de Persoonsinformatievoorziening Nederlandse Antillen en Aruba Verstrekkingen (PIVA-V).

Sinds 2021 wordt door het ministerie van BZK gewerkt met een meerjarige ontwikkelagenda, voor het stapsgewijs verbeteren en vernieuwen van de BRP. In 2022 zijn diverse wijzigingen doorgevoerd in de centrale voorzieningen van de Basisregistratie Personen (BRP). De Tweede Kamer is in september 2022 per brief geïnformeerd over de stand van zaken van de doorontwikkeling van de BRP (Kamerstukken II 2022/23, 27859, nr. 163). Sinds maart 2022 kunnen burgers via mijnoverheid.nl inzien aan welke organisaties structureel gegevens over hen worden verstrekt vanuit de BRP. In oktober 2022 kon dankzij aanpassingen in regelgeving, systemen en processen worden gestart met het registreren van tijdelijke verblijfsadressen bij de inschrijving in de BRP als niet-ingezeten. Dit met als doel beter zicht te gaan krijgen op verblijf van tijdelijk in Nederland verblijvende EU-arbeidsmigranten.

RvIG heeft ook een bijdrage ontvangen voor de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA). In 2022 is een wijziging van de wet BRP aangenomen waarmee de LAA als structurele centrale voorziening is toegevoegd aan het BRP-stelsel voor ondersteuning van gemeenten bij adresonderzoek. De uitvoering van LAA draagt bij aan de verbetering van de adreskwaliteit in de BRP.

Het is belangrijk dat burgers melding kunnen doen als hun identiteitsgegevens onjuist zijn of onjuist gebruikt worden. RvIG ontvangt een bijdrage voor activiteiten rondom ondersteuning van burgers bij identiteitsfraude en fouten in overheidsregistraties. Het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude heeft in 2022 weer veel burgers te woord gestaan en hulp geboden (ca. 6000 meldingen). Verder was er aandacht voor het vernieuwen van de technisch verouderde app KopieID. De vernieuwde app wordt in 2023 gepubliceerd.

6.6 Investeringspost digitale overheid

Subsidies (regelingen)

Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid

De VNG heeft een subsidie ontvangen voor Haal Centraal, waarmee software wordt ontwikkeld waarmee gebruikers gegevens van hoge kwaliteit uit de basisregistraties rechtstreeks ‘bij de bron’ kunnen halen. Tevens ontving de VNG een subsidie voor de Single Digital Gateway ten behoeve van de realisatie van vereisten uit de verordening. Tot slot ontving de VNG een subsidie voor Omnichannel dat tot doel heeft betere, naadloze en inclusieve interactie tussen burger en overheid te realiseren.

Opdrachten

Doorontwikkeling en innovatie digitale overheid

De investeringspost Digitale overheid is bestemd voor gezamenlijke doorontwikkeling en innovatie van de digitale overheid, waaronder de generieke digitale (basis)infrastructuur (GDI). De bestemming van de investeringspost wordt afgestemd in de governance van de digitale overheid (Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid: OBDO) en wordt opgenomen in de Investeringsagenda Digitale Overheid. Naar aanleiding van de vastgestelde investeringsagenda in 2022 heeft er een herschikking plaatsgevonden van het beschikbare budget. Het overgrote deel (circa € 34 mln.) is gerealloceerd naar bijdrage aan agentschappen, om de middelen op het juiste instrument te verantwoorden.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

ICTU

ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor het realiseren van een digitale markt en een inclusieve digitale maatschappij. Om de grensoverstijgende uitoefening door burgers en bedrijven van hun interne marktrechten zo effectief mogelijk te maken, moeten EU-overheidsdiensten verschillende uitdagingen aangaan rond de levering van betere diensten die volledig gedigitaliseerd zijn. ICTU heeft daarvoor activiteiten ondernomen gericht op informatievoorziening, kennisdeling en samenwerking, bijvoorbeeld voor de implementatie van de SDG-verordening. Daarnaast heeft ICTU een bijdrage ontvangen voor de InterBestuurlijke Data Strategie (IBDS). De IBDS richt zich op het datagebruik door de overheid.

Bijdrage aan agentschappen

Logius

Logius kreeg in 2022 een bijdrage voor de volgende projecten: Federatief Berichtenstelsel, Diginetwerk, Herbouw Digipoort en Machtigen.

RvIG

De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) verkende in 2022 mogelijkheden om nieuwe technieken en kennis in te zetten voor vernieuwing van het identiteitsstelsel. Er werd onder ander onderzocht of er een nieuwe manier van verstrekken van gegevens uit de BRP mogelijk is, waardoor het gebruik van schaduwadministraties zou kunnen worden teruggedrongen en beter toezicht op gebruik van de gegevens mogelijk wordt. In 2022 is besloten dit op te nemen in het programma Toekomst BRP.

6.7 Hoogwaardige dienstverlening één overheid

Hoogwaardige dienstverlening één overheid

De middelen op Artikel 6.7 zijn beschikbaar gesteld voor maatregelen die toezien op verbetering in de dienstverlening in het kader van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK).

Opdrachten

Hoogwaardige dienstverlening één overheid

Bij de tweede suppletoire begroting zijn middelen overgeheveld van het instrument Opdrachten naar het instrument bijdrage ZBO's/ RWT's en Agentschappen, zodat op het juiste instrument de verantwoording kon plaatsvinden.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

ICTU

Gebruiker Centraal heeft een bijdrage ontvangen voor het verbeteren van de overheidsdienstverlening ten behoeve van de gebruiker. Gebruiker Centraal richt zich hierbij op de verbetering van de begrijpelijke overheidstaal, het verbeteren van de digitale toegankelijkheid en gebruikersvriendelijkheid.

ICTU heeft een bijdrage ontvangen voor digitale toegankelijkheid. Het DigiToegankelijk Toezichts en Ondersteuningsprogramma ondergebracht is opgericht voor de uitvoering van het stappenplan digitale toegankelijkheid (motie Bisschop - kamerstukken II 2021/22, 35925 - VII-49). Dit betreft het inrichten van de toezichtsfunctie en het bieden van ondersteuning aan overheidsorganisaties ter versnelling van de digitale toegankelijkheid.

ICTU heeft in 2022 regelingenassistent vorm gegeven door de volgende use cases te starten: de Belastingdienst/KvK met heffen belastingen; provincie Friesland met verschillende subsidieregelingen; gemeente Utrecht met het virtueel inkomensloket. Verder heeft ICTU een basisplatform voor regels.overheid.nl ontwikkeld.

In 2021 is gewerkt aan belangrijke onderdelen voor het fundament van Regie op Gegevens. Het jaar is afgesloten met een werkend inzageoverzicht, referentiearchitectuur, een eerste ontwerp van het vertrouwensraamwerk en er is een bijdrage geleverd aan wetgevingsteksten in concept. In 2022 zijn deze producten doorontwikkeld en getoetst, de voorbereidingen getroffen voor inzage algemene gegevens (welke gegevens (her)gebruikt de overheid bij het nemen van besluiten) en de voorbereidingen voor de proefneming functionaliteiten Regie op Gegevens.

RDW

Het RDW heeft als coordinerende partij van de Manifestgroep de bijdrage gekregen voor de realisatie van de Informatiepunten Digitale Overheid. Hiermee ontvangen kwetsbare groepen extra ondersteuning in de bibliotheek bij het digitaal zaken doen met de overheid.

Bijdrage aan agentschappen

RvIG

RvIG heeft in het kader van Hoogwaardige Dienstverlening een bijdrage ontvangen voor het programma Toekomst BRP. Dit programma werkt stapsgewijs aan de doorontwikkeling van de BRP.

Ontvangsten

In 2022 zijn er diverse ontvangsten geweest waaronder de doorbelasting van DigiD/MijnOverheid, bijdrage ENSIA stelselhouders. Door versneld afronden van diverse opdrachten waren de werkelijke kosten lager dan het verstrekte voorschot. De afrekening heeft geleid tot ontvangsten die niet waren begroot.