Base description which applies to whole site

3.1 Artikel 12 Hoofdwegennet

Op dit artikel worden de producten op het gebied van rijkswegen verantwoord. Dit betreft de onderdelen verkeersmanagement, beheer, onderhoud en vervanging, aanleg, geïntegreerde contractvormen/PPS, netwerkgebonden kosten. Deze producten zijn gerelateerd aan de beleidsdoelen en -instrumenten zoals beschreven in beleidsartikel 14 Wegen en Verkeersveiligheid op de begroting Hoofdstuk XII.

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van uitvoering art. 12 Hoofdwegennet (bedragen x € 1.000)
 

2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Verplichtingen

3.149.433

4.060.227

2.526.575

2.172.553

2.823.262

3.061.822

3.361.495

Uitgaven

2.400.171

2.595.304

2.879.349

2.761.789

3.534.685

3.501.098

3.269.874

Waarvan juridisch verplicht (percentage)

  

96%

    

12.01 Verkeersmanagement

3.812

4.109

3.871

3.868

3.867

3.866

3.864

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

3.812

4.109

3.871

3.868

3.867

3.866

3.864

12.02 Beheer onderhoud en vervanging

638.953

713.293

823.681

868.907

892.002

902.386

850.825

12.02.01 Beheer en onderhoud

577.089

597.022

629.657

558.822

535.451

524.688

552.166

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

577.089

597.022

629.657

558.822

535.451

524.688

552.166

12.02.04 Vervanging

61.864

116.271

194.024

310.085

356.551

377.698

298.659

12.03 Aanleg

551.171

579.557

883.367

783.294

1.288.246

1.391.179

1.196.371

12.03.01 Realisatie

509.012

401.046

729.471

404.578

569.626

459.821

589.569

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

15.399

19.411

31.569

6.156

1.000

  

12.03.02 Verkenningen en planuitwerkingen

42.159

178.511

153.896

378.716

718.620

931.358

606.802

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

18.013

24.470

23.854

17.348

12.964

12.964

12.964

12.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS

544.906

620.196

476.835

457.786

708.646

586.776

596.771

12.06 Netwerkgebonden kosten HWN

661.329

678.149

691.595

647.934

641.924

616.891

622.043

12.06.01 Apparaatskosten RWS

492.731

525.665

539.755

530.642

532.576

521.703

526.748

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

492.731

525.665

539.755

530.642

532.576

521.703

526.748

12.06.02 Overige netwerkgebonden kosten

168.598

152.484

151.840

117.292

109.348

95.188

95.295

- Waarvan bijdrage aan agentschap RWS

159.998

143.884

143.240

108.792

100.848

95.188

95.295

Ontvangsten

115.453

113.989

137.433

39.971

31.870

98.880

56.008

12.09 Ontvangsten

115.453

113.989

137.433

39.971

31.870

98.880

56.008

12.09.01 Ontvangsten

 

113.989

137.433

39.971

31.870

53.628

10.756

12.09.02 Tolopgave

     

45.252

45.252

Budgetflexibiliteit

Met uitzondering van verkenningen en planuitwerkingen, zijn de budgetten in 2021 juridisch verplicht op de peildatum 1 januari 2021.

Onderstaand zijn de beschikbare budgetten tot en met 2034 per jaar gepresenteerd op het niveau van artikelonderdeel. In de verdiepingsbijlage bij de begroting zijn de mutaties op hetzelfde detailniveau toegelicht voor de periode tot en met 2034.

Tabel 11 Artikel 12 Hoofdwegennet (bedragen x € 1.000)
  

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

12

Hoofdwegennet

Uitgaven

2.595.304

2.879.349

2.761.789

3.534.685

3.501.098

3.269.874

2.825.859

2.330.116

12.01

Verkeersmanagement

 

4.109

3.871

3.868

3.867

3.866

3.864

3.864

3.864

12.02

Beheer onderhoud en vervanging

 

713.293

823.681

868.907

892.002

902.386

850.825

776.685

518.349

12.03

Aanleg

 

579.557

883.367

783.294

1.288.246

1.391.179

1.196.371

859.556

620.680

12.04

Geïntegreerde contractvormen/PPS

 

620.196

476.835

457.786

708.646

586.776

596.771

628.603

635.173

12.06

Netwerkgebonden kosten HWN

 

678.149

691.595

647.934

641.924

616.891

622.043

557.151

552.050

12

Hoofdwegennet

Ontvangsten

113.989

137.433

39.971

31.870

98.880

56.008

48.899

45.252

12.09

Ontvangsten

 

113.989

137.433

39.971

31.870

98.880

56.008

48.899

45.252

Vervolg (bedragen x € 1.000)
  

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2020-2034

12

Hoofdwegennet

Uitgaven

2.287.894

2.023.329

2.603.241

1.735.096

1.820.764

1.556.754

1.713.592

37.438.744

12.01

Verkeersmanagement

 

3.872

3.872

3.872

3.872

3.872

3.872

3.872

58.277

12.02

Beheer onderhoud en vervanging

 

554.961

600.793

635.944

602.832

490.236

492.597

499.480

10.222.971

12.03

Aanleg

 

646.162

266.817

893.529

67.577

270.958

215.371

233.146

10.195.810

12.04

Geïntegreerde contractvormen/PPS

 

524.265

597.613

515.662

506.581

501.489

290.705

422.407

8.069.508

12.06

Netwerkgebonden kosten HWN

 

558.634

554.234

554.234

554.234

554.209

554.209

554.687

8.892.178

12

Hoofdwegennet

Ontvangsten

55.452

45.252

45.252

45.254

45.252

115.003

50.277

974.044

12.09

Ontvangsten

 

55.452

45.252

45.252

45.254

45.252

115.003

50.277

974.044

12.01 Verkeersmanagement

Motivering

Met verkeersmanagement streeft IenW naar een veilig en optimaal gebruik van de beschikbare weginfrastructuur en het bereiken van een voorspelbare en betrouwbare reistijd van deur tot deur op de meest duurzame manier en met oog voor de leefomgeving. Daarmee worden de verkeersveiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid in Nederland bevorderd.

Producten

Verkeersmanagement

De uitgaven voor verkeersmanagement hebben betrekking op het verzamelen en verspreiden van verkeersdata en op besturingssoftware voor informatiepanelen en andere apparatuur. Samen met de weginspecteurs van Rijkswaterstaat resulteert dit in:

  • Verkeersgeleiding bij grote drukte, inclusief grootschalige evenementen en crisissituaties zoals bij een weeralarm;

  • Hulpverlening, bevorderen doorstroming en informatievoorziening bij pech en ongevallen (incidentmanagement);

  • Maatregelen ter bevordering van gedisciplineerd en sociaal weggedrag, bijvoorbeeld ter voorkoming van het negeren van rode kruizen en vluchtstrookparkeren;

  • Voorlichting over rijkswegen, zoals voorlichting over de gevolgen van wegwerkzaamheden.

De meeste van deze maatregelen zijn ingezet vanuit vijf regionale verkeerscentrales en een landelijke verkeerscentrale. Hierbij wordt het rijkswegennet in samenhang met het regionale wegennet beschouwd door toepassing van gebiedsgericht verkeersmanagement waarbij wordt ingezet op regionale samenwerking.

De activiteiten die door Rijkswaterstaat (RWS) centraal worden uitgevoerd, worden gefinancierd uit het budget voor netwerkgebonden kosten. De verdeling naar onder meer Verkeersmanagement en Beheer en Onderhoud is extracomptabel inzichtelijk gemaakt in bijlage 4 'Instandhouding' bij deze begroting.

Meetbare gegevens

Tabel 12 Specificatie bedieningsareaal m.b.t. verkeersmanagement

Areaalomschrijving

Eenheid

Realisatie 2019

2020

2021

Verkeerssignalering

km op rijbaan

2.839

2.854

2.859

Verkeerscentrales

aantal

6

6

6

Spitsstroken

km

310

309

309

Toelichting

Voor de verkeerssignalering, dit zijn met name matrixborden, is in 2021 een kleine toename voorzien op de parallelstructuur op de A4 en A44 bij Leiden, ter hoogte van de toekomstige aansluitingen van de Rijnlandroute.

Voor de spitsstroken zijn voor 2021 geen wijzigingen voorzien.

Tabel 13 Indicator verkeersmanagement
 

Realisatie 2018

Realisatie 2019

Streefwaarde 2020

Streefwaarde 2021

Levering verkeersgegevens: op alle bemeten wegvakken wordt betrouw­bare reis en routeinformatie ingewonnen en tijdig geleverd aan de serviceproviders

    

1. beschikbaarheid data voor derden: % van de RWS-meet­locaties dat goed functioneert

92%

93%

> 90%

> 90%

2. actualiteit data voor derden: % van de gege­vens van een meet­­minuut, dat binnen 75 sec. daarna door RWS wordt geleverd aan NDW

99%

97%

> 95%

> 95%

Toelichting

Deze indicator geeft aan in welke mate RWS intensiteit- en snelheidsgegevens van de meetlocaties beschikbaar heeft en ze tijdig doorgeeft aan de Nationale Databank Wegverkeers­gegevens (NDW).

De indicator kent twee aspecten, namelijk:

  • 1. de mate van beschikbaarheid van de RWS meetlocaties (aantal x tijd);

  • 2. de mate waarin meetgegevens tijdig (binnen 75 seconden) verstuurd zijn naar de NDW.

De percentages worden berekend ten opzichte van de totalen.

12.02 Beheer, onderhoud en vervanging

Motivering

Het rijkswegennet en de onmiddellijke omgeving daarvan in een dusdanige staat houden dat het vervullen van de primaire functie gewaarborgd is: het faciliteren van veilig, vlot en comfortabel vervoer van personen en goederen, onder de randvoorwaarde van een kwalitatief hoogwaardig milieu. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen regulier beheer en onderhoud enerzijds en vervangingen en renovaties anderzijds.

Producten

Het regulier beheer en onderhoud van rijkswegen omvat maatregelen aan verhardingen, kunstwerken (zoals bruggen, tunnels en viaducten), verkeersvoorzieningen, landschap en milieu en voorzieningen voor verkeersmanagement (zoals signalering en verkeerscentrales).

In bijlage 4 ‘Instandhouding’ van deze begroting wordt uitgebreid ingegaan op de werking van de instandhouding van de netwerken die onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vallen.

12.02.01 Beheer en Onderhoud

Voor het gebruik van het wegennet zet IenW in op een optimale veiligheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid en over de levenscyclus van de infrastructuur van wegen, bruggen, viaducten, tunnels, aquaducten, matrixborden, verkeerscentrales en verkeersvoorzieningen. Daarbij gelden de eisen ten aanzien van het landschap en het milieu rond de rijkswegen als randvoorwaarden. Zowel het preventief als het correctief onderhoud vallen onder het beheer en onderhoud.

De uitgaven voor het beheer en onderhoud bestaan hoofdzakelijk uit:

  • Uitgaven voor onderhoud van verhardingen waaronder het herstel van vorstschade en het zoveel mogelijk voorkomen daarvan;

  • Uitgaven voor onderhoud van kunstwerken;

  • Uitgaven voor onderhoud aan DVM-systemen zoals matrixborden, informatiepanelen en verkeerscentrales;

  • Klein variabel en vast onderhoud aan verkeersvoorzieningen, zoals onderhoud aan bermen, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en verlichting;

  • Uitgaven voor geluidmaatregelen (landschap en milieu) als gevolg van naleving van geluidproductieplafonds voor zover geen onderdeel van een aanlegproject.

Meetbare gegevens

In onderstaande figuur is een verdeling gegeven van de beheer- en onderhoudskosten voor verhardingen, kunstwerken (bruggen en viaducten), DVM, verkeersvoorzieningen, landschap en milieu. Deze percentages zijn gebaseerd op een langjarig gemiddelde.

Figuur 7

Tabel 14 Areaal rijkswegen
  

Eenheid

Realisatie 2019

2020

2021

Rijbaanlengte

Hoofdrijbaan

km

5.843

5.834

5.834

Rijbaanlengte

Verbindingswegen en op- en afritten

km

1.745

1.763

1.771

Areaal asfalt

Hoofdrijbaan

km2

76,9

77,1

77,1

Areaal asfalt

Verbindingswegen en op- en afritten

km2

15,1

15,3

15,4

Groen areaal

 

km2

182

182

182

Toelichting

Voor 2021 zijn geen wijzigingen voorzien in de lengte hoofdrijbaan en voor groen areaal

Het areaal asfalt van de hoofdrijbaan zal in 2021 minimaal toenemen door de verbreding van de A1-Oost tussen Rijssen en Azelo.

De op- en afritten en verbindingswegen zullen in 2021 naar verwachting iets toenemen doordat de nieuwe parallelstructuren op de A4 en de A44 beschikbaar komen bij Leiden, ter hoogte van de toekomstige aansluitingen van de Rijnlandroute.

Tabel 15 Omvang areaal
 

Areaal

Eenheid

Omvang 2021

Budget

Wegen

Oppervlakte wegdek (Exclusief verzorgingsbanen)

km2

92,5

629.657

ToelichtingIn deze tabel wordt het totale areaal exclusief verzorgingsbanen weergegeven. In 2021 betreft dit in totaal 92,5 km².

Tabel 16 Indicatoren Beheer en Onderhoud
 

Realisatie 2018

Realisatie 2019

Streefwaarde 2020

Streefwaarde 2021

Files door Werk in Uitvoering, als gevolg van aanleg en gepland onder­houd (1):

2%

3%

< 10%

< 10%

Technische Beschikbaarheid:deel van lengte en tijd (%) dat de weg veilig beschikbaar is, zonder dat rij- of vluchtstroken zijn afgesloten als gevolg van aanleg of geplande onderhoudswerkzaamheden

99%

99%

> 97%

> 97%

Veiligheid (2):

    

a.    voldoen aan norm voor verhardingen (stroefheid en spoorvorming)

99,80%

99,80%

> 99,7%

> 99,7%

b.    voldoen aan norm gladheidbestrijding (binnen 2 uur preventief strooien).

97%

98%

> 95%

> 95%

Toelichting

Ad 1.

Deze indicator betreft de verhouding ‘Files door aanleg, beheer en onderhoud’ ten opzichte van ‘Alle files’.

Hierbij worden alleen de files meegeteld die een snelheid hebben lager dan 50 km/uur en een lengte van minstens 2 km. De overige vertragingen, namelijk die met een snelheid tussen 50 en 100 km/uur en/of over korte lengte, worden niet benoemd als files, maar als congestie.

Vanaf 2018 wordt deze indicator uitgedrukt in een percentage van het totale ‘reistijdverlies’ (eenheid voertuigverliesuren). Daarvoor werd het uitgedrukt in een percentage van de totale «filezwaarte» (eenheid kilometerminuten).

Ad 2.

De indicator kent twee aspecten, namelijk:

  • Het voldoen aan de veiligheidsnormen: dit wordt gemonitord aan de hand van de schade­ken­merken stroefheid en spoorvorming.

  • Het tijdig bestrijden van wintergladheid: dit wordt gemonitord aan de hand van de situaties waarin tijdig preventief dient te worden gestrooid.

12.02.04 Vervanging

Het is van belang dat de veiligheid en de beschikbaarheid van het Hoofdwegennet in stand worden gehouden tegen de achtergrond van een beperkte technische levensduur van kunstwerken. Het einde van de levensduur kan ontstaan door de ouderdom van het kunstwerk of door intensiever gebruik dan bij het ontwerp is voorzien. Door het intensieve gebruik vanaf de jaren '60 van de vorige eeuw valt te verwachten dat deze problematiek geleidelijk toeneemt. Op basis van onderzoek wordt een analyse gemaakt voor welke kunstwerken wanneer vervanging of renovatie aan de orde is.

Op dit artikel staat het merendeel van de beschikbare budgetten voor Vervanging en Renovatie van het Hoofdwegennet. Op begrotingsartikel 18 staan de VenR middelen voor 2031 t/m 2034, die nog moeten worden toebedeeld. In het MIRT projectenoverzicht2 worden onderliggende projecten inzichtelijk gemaakt. RWS bekijkt via inspecties waar maatregelen nodig zijn. Voor een zichtperiode van ongeveer 7 jaar is dit vooruit te plannen in concrete projecten. Voor de periode daarna zijn budgetten beschikbaar, maar wordt de invulling van het programma in latere jaren concreet.

Deze werkwijze staat verder toegelicht in bijlage 4 Instandhouding.

12.03 Aanleg

Motivering

Door middel van voorbereiding en uitvoering van infrastructuurprojecten wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is en komt, met als doel om de verwachte verkeersgroei te faciliteren en een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden. Daarbij wordt rekening gehouden met de kaders van veiligheid en leefbaarheid.

12.03.01 Realisatie

Producten

Mijlpalen Realisatieprojecten

In 2021 wil IenW de volgende mijlpalen realiseren:

Tabel 17 Mijlpalen Realisatieprojecten

Mijlpaal

Project

Openstelling

‒      A15 Papendrecht-Sliedrecht

 

‒      A1 Apeldoorn-Azelo: fase 1 en fase 2a

Start realisatie

‒       A73 Zaarderheiken

Overige maatregelen

Meer veilig

In het kader van Meer Veilig worden maatregelen gerealiseerd voor de drie programma’s Meer Veilig 3, Veilige Bermen Rijkswegen en aanpak veiligheid N-wegen in beheer van het Rijk.

In het programma Meer Veilig 3 wordt gewerkt aan het realiseren van kosteneffectieve maatregelen, waarmee locaties met een relatief hoog veiligheidsrisico worden aangepakt. Concrete voorbeelden van maatregelen zijn het aanleggen van een rotonde, het plaatsen van geleiderail of het aanpassen van invoegers, uitvoegers en de belijning. Van de derde tranche van het servicepakket Meer Veilig zijn tot en met 2019 van de 62 maatregelen 46 maatregelen gerealiseerd. Er worden nog 16 maatregelen uitgevoerd, waarvan er 4 in uitvoering en 12 in voorbereiding zijn.

Het programma Veilige Bermen richt zich volledig op het veiliger maken van de bermen langs autosnelwegen door obstakels in de berm te verwijderen, verplaatsen of af te schermen. Dit met als doel om het relatief grote aantal eenzijdige ongevallen met ernstige afloop, als gevolg van een botsing met een obstakel in de berm terug te dringen. Voor de uitvoering van het programma is € 40 miljoen gereserveerd. Het programma wordt in drie tranches uitgevoerd in de periode 2018-2022.

Bij het BO MIRT in het najaar van 2017 is aangekondigd dat er € 50 miljoen beschikbaar wordt gesteld voor de aanpak van N-wegen, voortkomend uit het regeerakkoord Rutte III. Daarvan is € 25 miljoen beschikbaar voor de aanpak van N-wegen in beheer van het Rijk en € 25 miljoen voor maatregelen op Provinciale N-wegen. De Tweede Kamer is op 23 april 2018 geïnformeerd over de inzet van deze middelen (TK 34775-A nr. 64). De financiële middelen voor N-wegen in beheer van het Rijk ad € 25 miljoen zijn toegevoegd aan het Meer Veilig programma. Het budget wordt ingezet voor maatregelen op de N7, N14, N31, N33, N35, N36 en N48.

Maatregelpakket Verzorgingsplaatsen

Dit pakket was gericht op het oplossen van de meest acute kwantitatieve en kwalitatieve knelpunten op verzorgingsplaatsen langs (inter)nationale vrachtcorridors en is geheel afgerond behoudens de maatregel grensemplacement Venlo. Allereerst zijn om en nabij de 190 extra parkeerplaatsen aangelegd op de internationale corridors. Daarnaast zijn op of in de nabijheid van internationale corridors circa 410 extra parkeerplaatsen gehuurd. Verder is op elf locaties de capaciteit van de bestaande verzorgingsplaatsen uitgebreid met ongeveer 130 parkeerplaatsen. Aanvullend daarop is op circa zeventien locaties de kwaliteit van de verzorgingsplaatsen verbeterd.

MJPO

Dit pakket betreft het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO). Een voorbeeld van een ontsnipperingsmaatregel is het plaatsen van een ecoduct of een wildtunnel onder de (spoor)weg door. Hierdoor kunnen dieren zich weer bewegen tussen twee natuurgebieden die gescheiden zijn geraakt (versnipperd) door de aanleg van Rijksinfrastructuur. Tevens wordthierdoor het aantal aanrijdingen met dieren beperkt. Het programma is in 2020 formeel afgesloten. Een aantal maatregelen wordt in de periode 2021-2024 uitgevoerd, omdat deze zijn gecombineerd met grotere infrastructurele projecten (werk met werk maken). Hiertoe zijn nadere bestuurlijke en/ of projectafspraken gemaakt. Uitgebreide informatie over de voortgang is te vinden op www.mjpo.nl. In 2020 is ter afsluiting van het MJPO een eindboek opgesteld. Dit eindboek is aangeboden aan de Tweede Kamer en is eveneens te vinden op www.mjpo.nl.

Belangrijkste (budgettaire) aanpassingen

  • A4 Burgerveen-Leiden: Het projectbudget is met € 9 miljoen afgenomen vanwege een positief projectresultaat na decharge. Er hebben zich minder risico’s voorgedaan dan verwacht.

  • N57/59 EuroRAP (verkeersveiligheid): Het projectbudget is € 5 miljoen toegenomen door aanvullende middelen voor de korte termijn file-aanpak.

  • A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere: Naast een verhoging van het projectbudget met toegekende prijsbijstelling, is het budget verlaagd met € 80 miljoen als gevolg van een meevaller na herijking van de risico’s en de daaraan gekoppelde risicoreservering. Daarnaast bestaat het uit aanbestedingsmeevallers binnen het programma.

  • A12-A15 Ressen – Oudenbroeken: Naast een verhoging van het projectbudget met toegekende prijsbijstelling, is het budget verhoogd met € 8 miljoen als meevaller uit het project A12 Ede-Grijsoord.

  • A1 Apeldoorn Zuid-Beekbergen: Het projectbudget is met € 3 miljoen verlaagd door een positief projectresultaat na afronding van het project.

  • A2 Passage Maastricht: Het projectbudget is verhoogd met € 5 miljoen vanwege beleidswijzigingen rondom Rode Diesel en het BTW-percentage.

  • A4 Dinteloord-Bergen op Zoom: Het projectbudget is verhoogd met € 3 miljoen vanwege een tegenvaller als gevolg van ingediende claims voor nadeelcompensatie.

  • De overige budgettaire aanpassingen zijn mutaties ten aanzien van prijsbijstellingen.

Tabel 18 Projectoverzicht behorende bij 12.03.01: Realisatie Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Projectbudget

Kasbudget

Openstelling

Projectomschrijving

huidig

vorig

t/m 2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

later

huidig

vorig

Projecten Nationaal

            

Kleine projecten / Afronding projecten

37

43

 

2

2

 

0

0

4

29

  

Programma Snelheidsaanpassing

55

54

35

19

1

       

Programma aansluitingen

118

117

81

25

10

3

      

Quick Wins Wegen

12

12

11

1

        

ZSM 1+2 (spoedwet wegverbreding)

1.488

1.488

1.475

2

1

    

11

2016

2016

Projecten Noordwest-Nederland

            

A10 Amsterdam praktijk-proef FES

55

54

35

2

1

16

    

2018

2018

A10 Knooppunten De Nieuwe Meer en Amstel (Zuidas)

314

309

41

12

1

43

73

21

6

116

2032- 2036

2028

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere

1.228

1.291

869

27

28

31

28

26

213

4

2025- 2027

2025- 2027

A1 Bunschoten-Knooppunt Hoevelaken

20

20

19

 

1

     

2015

2015

A28 Knooppunt Hoevelaken

796

785

128

13

6

6

87

138

226

193

2030

2023- 2025

A2 Holendrecht-Oudenrijn

1.210

1.210

1.209

1

      

2012

2012

A9 Badhoevedorp

322

321

272

4

  

46

   

2017

2017

N50 Ens-Emmeloord

19

20

19

0

      

2016

2016

Projecten Zuidwest-Nederland

            

A15 Papendrecht-Sliedrecht

16

16

1

6

7

3

    

2020- 2021

2021

A4/A44 Rijnlandroute

581

575

174

60

134

133

80

   

Regio

Regio

A4 Burgerveen - Leiden

541

550

541

0

0

     

2015

2015

A4 Delft - Schiedam

642

641

642

0

      

2015

2015

A4 Vlietland / N14

16

16

14

2

      

2020- 2022

2020- 2022

N57/59 EuroRAP (verkeersveiligheid)

17

12

1

3

6

6

    

2022

2022

N61 Hoek-Schoondijke

111

111

110

1

    

1

 

2015

2015

Projecten Zuid-Nederland

            

A2 Passage Maastricht

685

680

676

1

1

1

1

5

 

1

2016

2016

A4 Dinteloord-Bergen op Zoom

263

260

258

0

1

    

3

2014

2014

A76 Aansluiting Nuth

60

59

45

 

14

     

Regio

Regio

Projecten Oost-Nederland

            

A12-A15 Ressen - Oudenbroeken

701

683

102

46

378

64

38

64

8

1

2022- 2024

 

A1 Apeldoorn-Azelo: fase 1 en 2a

258

256

95

114

25

24

   

0

2023- 2025

 

A1 Apeldoorn Zuid-Beekbergen

29

32

29

0

   

0

  

2017

2017

A50 Ewijk - Valburg

269

269

269

0

      

2017

2017

N35 Combiplan Nijverdal

319

319

316

2

0

1

    

2015

2015

N35 Wijthmen - Nijverdal

21

21

1

3

6

7

5

   

2018

2018

N35 Zwolle - Wijthmen

50

49

39

11

      

2018

2018

Projecten Noord-Nederland

            

A7 Zuidelijke Ringweg Groningen fase 2

714

706

243

85

117

104

64

48

13

41

2024

2024

N31 Leeuwarden (De Haak)

220

219

218

2

0

     

2014

2014

Overige maatregelen

            

Fileaanpak

54

54

14

19

18

4

      

Meer kwaliteit leefomgeving

150

150

150

         

Meer veilig

55

50

38

1

14

2

1

     

Afrondingen

 

1

 

1

        

Totaal uitvoeringsprogramma

11.445

11.452

8.170

463

769

449

423

302

471

399

  

Realisatie uitgaven op IF 12.03.01 mbt planuitwerking

   

61

99

69

24

18

5

6

  

Programma Realisatie

   

524

868

518

447

320

476

405

  

Budget Realisatie (IF 12.03.01)

   

401

729

405

570

460

590

405

  

Overprogrammering (-)

   

‒ 123

‒ 139

‒ 113

123

139

113

0

  

Zoals in de leeswijzer beschreven, is voor projecten in bovenstaande tabel waar mogelijk een digitale verwijzing opgenomen naar de projectbladen in het MIRT Overzicht. Zodra een project is opengesteld, wordt het project in het overzicht «Gerealiseerde projecten» van het MIRT Overzicht opgenomen, waarmee het projectblad komt te vervallen.

In kamerbrief van 23 juli (Kamerstukken II 2018-2019, 27840, nr.1) is de kamer geïnformeerd over de actuele stand van zaken op het project Zuidasdok

12.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen

Belangrijkste (budgettaire) aanpassingen

  • Reserveringen voor Life Cycle Costs (LCC): deze reserveringen zijn geactualiseerd voor de verlenging van het Infrastructuurfonds van 2033 naar 2034.

  • Snelfietsroutes: Ten behoeve van een specifieke uitkering aan mede-overheden conform de opgestelde regeling zijn middelen overgeboekt naar het betreffende financiële instrument van artikel 14 op de beleidsbegroting.

  • Geluidsanering – Weg: ProRail en RWS zijn bezig met de uitvoering van Fase 1 van het Meerjarenprogramma Geluidsanering (MJPG) en inmiddels ook gestart met Fase 2. Vanuit de ervaringen met Fase 1 en de opgave voor Fase 2 is de recente stand van de budgetspanning in beeld gebracht. De eerder berekende budgetspanning is aanzienlijk verminderd, maar duidelijk is dat deze niet verder omlaag gebracht kan worden zonder het pakket aan geluidmaatregelen te verminderen. Daarmee zouden de hoogbelaste woningen minder worden beschermd dan in de Wet milieubeheer is toegezegd. Om die reden is de budgetspanning eenmalig verlaagd en is vanuit de investeringsruimte Hoofdwegennet (IF 20.05) € 81 miljoen toegevoegd aan het projectbudget.

  • A15 Papendrecht – Sliedrecht: Het project A15 Papendrecht - Sliedrecht is overgegaan naar de realisatiefase en is opgenomen bij artikel 12.03.01 Realisatie.

  • A4 Haaglanden – N14: Het taakstellend budget voor de A4 Haaglanden-N14 is met € 200 miljoen verhoogd naar € 667 miljoen Er is € 145 miljoen aan het projectbudget toegevoegd vanuit de investeringsruimte wegen (hiervan was € 80 miljoen reeds vorig jaar als reservering uit de investeringsruimte onttrokken en toegevoegd aan het planuitwerkingsprogramma), voornamelijk ten behoeve van de vervanging/aanpassing van de spoorviaducten bij Rijswijk en Leidschendam-Voorburg, zodat de aanwezige vluchtstroken ter plaatse in de toekomst kunnen worden behouden (in plaats van deze te benutten als rijstrook). Aanvullend hierop is in 2020 € 55 miljoen extra toegevoegd vanuit de budgetten voor Beheer & Onderhoud en Vervanging & Renovatie, omdat in het kader van dit project werkzaamheden op dit gebied worden uitgevoerd, zoals vervanging van bestaande geluidschermen, verlichting en DVM-systemen en aanbrengen van nieuw asfalt over het gehele traject.

  • N59 Verkeersveiligheid: Het project is overgeboekt van planuitwerking naar realisatie en wordt met ingang van deze begroting verantwoord op artikel 12.03.01.

  • N65 Vught - Haaren: Dit betreft de wijzigingen die voortvloeien uit de gewijzigde bestuursovereenkomst voor de aanpassingen aan de N65 Vught-Haaren met de betrokken partijen in Noord-Brabant. Hierbij is afgesproken dat de provincie Noord-Brabant de opdrachtgever wordt van de werkzaamheden. De rijksbijdrage en de in 2017 reeds ontvangen bijdrage van de gemeente 's-Hertogenbosch (in totaal: € 93,3 miljoen) worden via een specifieke uitkering aan de provincie overgemaakt. Vanwege de gewijzigde afspraken worden de geraamde ontvangsten van de andere regionale partijen teruggedraaid.

  • Ten slotte zijn de aanlegprojecten in de planuitwerkingsfase geïndexeerd naar prijspeil 2020.

Tabel 19 Projectoverzicht behorende bij 12.03.02: Verkenningen en planuitwerkingen Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Budget

Planning

 

Projectomschrijving

huidig

vorig

TB

Openstelling

Realisatie uitgaven op IF 12.03.01 mbt planuitwerkingsprojecten

‒ 573

‒ 539

nvt

nvt

Projecten Nationaal

    

Beter Benutten

106

105

 

nvt

Geluidsaneringprogramma – weg

341

267

 

nvt

Kosten voorbereiding tol

15

14

 

nvt

Lucht - weg (NSL hoofdwegennet)

3

3

 

nvt

Reservering voor LCC

329

306

 

nvt

Snelfietsroutes

5

27

 

nvt

Tolreservering Blankenburgverbinding en ViA15

114

112

 

nvt

Vervolgprogramma Meer Veilig

56

55

 

nvt

Voorbereiding vrachtheffing

29

30

 

nvt

Bijdrage aan agentschap t.b.v. externe kosten planuitwerkingen

167

184

 

nvt

Projecten Noordwest-Nederland

    

A12/A27 Ring Utrecht

1.225

1.206

2017

 

A7/A8 Corridor Amsterdam-Hoorn

330

325

2022

 

Landzijdige Bereikbaarheid Lelystad Airport: Verbreding A6

55

54

2020

2025

Rijksbijdrage aan de Noordelijke Randweg Utrecht

182

179

nvt

Regio

Stedelijke Bereikbaarheid Almere

28

27

nvt

Regio

Projecten Zuidwest-Nederland

    

A15 Papendrecht – Sliedrecht

 

16

  

A20 Nieuwerkerk a/d IJssel – Gouda

135

133

2022

2026- 2028

A4 Leiden/Knooppunt Burgerveen – N14

231

226

2023

 

A4 Haaglanden – N14

676

467

2021

2026- 2028

N59 Verkeersveiligheid

 

10

nvt

nvt

Projecten Zuid-Nederland

    

A2 't Vonderen – Kerensheide

278

273

2019

2025- 2027

A27 Houten – Hooipolder

1.470

1.447

2019

Zuid: 2027- 2029

    

Noord: 2028- 2030

A67/A73 Knooppunt Zaarderheiken

4

4

2020

2021-2022

Landzijdige Bereikbaarheid Eindhoven Airport

27

26

nvt

Regio

N65 Vught – Haaren

94

125

nvt

Regio

Programma SmartwayZ.NL: A67 Leenderheide-Geldrop

157

154

2020

 

Programma SmartwayZ.NL: InnovA58

440

432

2021

2023- 2026 / 2025- 2029

Programma SmartwayZ.NL: ITS en Smart Mobility

32

31

nvt

nvt

Reservering N65

0

4

  

SmartWayZ.NL programmaorganisatie

2

2

  

Projecten Oost-Nederland

    

A1 Apeldoorn – Azelo: fase 2b

195

191

2018

2026- 2028

A1/A30 Barneveld

42

42

2023

 

N35 Nijverdal – Wierden

117

116

2018

2023- 2025

N35 Raalte

13

13

nvt

Regio

N50 Kampen – Kampen Zuid

5

5

2021

2022- 2024

Reservering terugbetaling voorfinanciering A1 Apeldoorn – Azelo

30

30

nvt

nvt

Projecten Noord-Nederland

    

N33 Zuidbroek-Appingedam

102

100

2021

2026

Overige projecten en reserveringen

162

256

  

Projecten in voorbereiding

    

Projecten Nationaal

    

Studiebudget Verkenningen / MIRT onderzoeken

    

Programma DUMO

    

Programma Fiets

    

Strategisch plan Verkeersveiligheid

    

Afrondingen

 

3

  

Totaal programma planuitwerking en verkenning

6.622

6.461

  

Begroting (IF 12.03.02)

6.622

6.461

  

Zoals in de leeswijzer beschreven, is voor projecten in bovenstaande tabel waar mogelijk een digitale verwijzing opgenomen naar de projectbladen in het MIRT Overzicht. Zodra een project is opengesteld, wordt het project in het overzicht «Gerealiseerde projecten» van het MIRT Overzicht opgenomen, waarmee het projectblad komt te vervallen.

12.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS

Motivering

Bij infrastructuurprojecten boven het drempelbedrag van € 60 miljoen wordt middels een Publiek Private Comparator (PPC) getoetst of een DBFM-contract meerwaarde op kan leveren. Infrastructuurprojecten die via een DBFM (Design, Build, Finance en Maintain) contract worden aanbesteed, hebben als kenmerk dat sprake is van de overdracht van de integrale onderdelen van een bouwproject (ontwerp, bouw, onderhoud en financiering) aan een private Opdrachtnemer. In plaats van een product wordt een dienst uitgevraagd, te weten de beschikbaarheid van de infrastructuur. De betaling voor deze dienst vindt plaats aan de hand van de overeengekomen prestatie die wordt afgezet tegen de daadwerkelijk geleverde prestatie, de beschikbaarheid. De beschikbaarheidsvergoeding wordt pas uitgekeerd na openstelling van het project; tijdens de bouw dient de DBFM-opdrachtnemer daarom zelf de financiering te regelen. Omdat het project gefinancierd is door banken en/of institutionele beleggers, is sprake van een sterke druk vanuit de financiers op de Opdrachtnemer om de afgesproken prestatie ook te leveren: op tijd en binnen de geraamde kosten. Een lager prestatieniveau leidt tot lagere betalingen, die op hun beurt de terugbetaling van de financiering moeten zekerstellen. In de bouwfase is doorgaans wel sprake van een gedeeltelijke betaling (de partiële beschikbaarheidsvergoeding) als sprake is van de uitbreiding van een bestaande weg die ook tijdens de verbouwing beschikbaar moet blijven voor het wegverkeer. Bij openstelling van de weg wordt overgegaan naar een volledige beschikbaarheidsvergoeding. Het afronden van een aanbesteding resulteert in een meerjarige verplichting, van zowel aanleg als ook beheer en onderhoud op het desbetreffende project. Op dit begrotingsartikel bestaat daarmee geen enkele budgetflexibiliteit. Slechts bij onderpresteren van de opdrachtnemer kunnen boetes en kortingen worden aangebracht.

De verplichting aan de DBFM-Opdrachtnemer vervalt aan het einde van de looptijd van het contract waarna het beheer en onderhoud van deze wegvakken terugkomen bij RWS en de bijbehorende budgetten gaan vallen onder het reguliere onderhoudsartikel (artikelonderdeel 12.02 Beheer, Onderhoud en Vervanging).

Producten

Bij de projecten N18 Varsseveld – Enschede, N31 Leeuwarden-Drachten, N33 Assen-Zuidbroek, 2e Coentunnel, A12 Lunetten-Veenendaal, A12 Veenendaal – Ede – Grijsoord, A15 Maasvlakte-Vaanplein, A1/A6 Diemen-Almere Havendreef A27/A1 Utrecht Noord–Eemnes–Bunschoten, A6 Almere en A9 Holendrecht-Diemen (Gaasperdammerweg) is sprake van volledige beschikbaarheidsvergoedingen. De looptijd van deze contracten varieert; in onderstaand projectenoverzicht is zichtbaar wanneer de contracten eindigen.

De projecten A16 Rotterdam en A24 Blankenburgverbinding, A9 Badhoevedorp – Holendrecht en A12/A15 Ressen Oudbroeken (Via15) verkeren in de bouwfase en kennen een partiële beschikbaarheidsvergoeding. De volledige beschikbaarheidsvergoeding wordt na openstelling betaald.

Op het moment zijn er geen DBFM-projecten meer in aanbesteding.

Belangrijkste (budgettaire) aanpassingen

  • A12 Ede-Grijsoord: Naast een verhoging van het projectbudget met toegekende prijsbijstelling, is het budget verlaagd met € 8 miljoen door een meevaller op het project.

    Tolgefinancierde uitgaven A12/A15 Ressen-Oudbroeken (ViA15): naast de prijsbijstelling is het projectbudget toegenomen door de extrapolatie van de verwachte tolopbrengsten.

  • Tolgefinancierde uitgaven A24 Blankenburgtunnel: de resterende tolopbrengsten van € 5 miljoen zijn overgeboekt naar het project A24 Blankenburgtunnelverbinding. De inpassing van het DBFM-contract heeft reeds plaatsgevonden.

  • De overige budgettaire aanpassingen zijn mutaties ten aanzien van prijsbijstellingen.

Tabel 20 Projectoverzicht behorende bij 12.04: Geïntegreerde contractvormen/PPS Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

Projectbudget

Kasbudget

Openstelling

Eind contract

Projectomschrijving

huidig

vorig

t/m 2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Later

Huidg

Vorig

 

Projecten Noordwest-Nederland

             

A10 Tweede Coentunnel

2.172

2.152

1.230

55

56

54

54

54

54

614

2013

2013

2037

A12 Lunetten-Veenendaal

691

684

371

25

26

26

26

26

26

167

2012

2012

2033

A1/A6/A9 SA Badhoevedorp-Holendrecht

1.242

1.232

 

32

30

27

25

23

20

1.084

2026

2026

2040

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A1/A6)

1.845

1.822

621

67

64

61

60

60

66

845

2019

2019

2042

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A6 Almere)

374

369

62

22

22

17

17

17

20

198

2019

2019

2040

A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere (deeltraject A9 Gaasperdammerweg)

1.160

1.144

317

56

54

61

52

49

49

522

2020

2020

2038

A27/A1 Utrecht-Eemnes-Bunschoten

362

360

55

17

15

15

15

14

14

217

2019

2018- 2020

2044

Aflossing tunnels

954

950

706

48

48

36

28

28

28

32

   

Projecten Zuidwest-Nederland

             

A15 Maasvlakte-Vaanplein

2.271

2.252

1.397

114

60

56

56

56

56

476

2015

2015

2035

A16 Rotterdam

1.521

1.498

129

36

27

27

171

88

72

970

2022- 2024

 

2043

A24 Blankenburgtunnelverbinding

1.909

1.875

201

55

30

29

170

114

130

1.180

2024

 

2043

Projecten Zuid-Nederland

             

A59 Rosmalen-Geffen

272

272

270

1

1

    

0

2005

2005

2020

Projecten Oost-Nederland

             

A12-A15 Ressen - Oudenbroeken

37

36

 

37

      

2022- 2024

2022- 2024

 

A12 Ede-Grijsoord

179

184

53

17

13

9

9

9

9

57

2016

2016

2032

N18 Varsseveld-Enschede

463

459

230

16

10

19

10

10

12

155

2018

2018

2043

Projecten Noord-Nederland

             

N31 Leeuwarden - Drachten

168

168

143

6

6

6

2

  

4

2007

2007

2022

N33 Assen - Zuidbroek

344

340

129

14

14

14

14

14

14

131

2014

2014

2034

Tolgefinancierde uitgaven (NCW)

             

Tolgefinancierde uitgaven A12/A15 Ressen-Oudbroeken (ViA15)

497

460

     

25

25

447

   

Tolgefinancierde uitgaven A24 Blankenburgtunnel

 

5

           

Afrondingen

             

Totaal

16.461

16.264

5.914

620

477

458

709

587

597

7.100

   

Begroting (IF 12.04)

   

620

477

458

709

587

597

7.100

   

12.06 Netwerkgebonden kosten Hoofdwegennet

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten (inclusief afschrijving en rente) van RWS en de overige netwerkgebonden kosten geraamd. De overige netwerkgebonden kosten komen ten goede aan verkeersmanagement, beheer, onderhoud, vervanging, aanleg en DBFM, en betreffen taken die gecentraliseerd binnen RWS worden opgepakt. Het gaat bij deze zogeheten landelijke taken onder meer om het verzamelen van basisinformatie, onderhouden van ICT-systemen, het inspecteren van het areaal en de ontwikkeling van kennis en innovatie. Er is gekozen voor centrale uitvoering met het oog op enerzijds uniformiteit in werkwijze en anderzijds kostenbesparing.

Voor cybersecurity is er voor 2020 en 2021 een impulspakket vastgesteld. In totaal is er € 33,6 miljoen aan capaciteit- en programma middelen toegekend voor cybersecurity en hiervan is € 17,4 miljoen beschikbaar voor het hoofdweggennet. Hiervoor is een pakket aan maatregelen vastgesteld om de ARK-aanbevelingen versneld op te pakken, BWR-restmaatregelen uit te voeren en de cyberweerbaarheid te vergroten. Daarmee worden de prestaties op de netwerken die in beheer van RWS zijn preventief beschermd, aanvallen gedetecteerd en verholpen.

12.09 Ontvangsten

Motivering

Op dit artikelonderdeel worden de bijdragen van derden aan de producten op het gebied van Rijkswegen, die rechtstreeks aan IenW worden betaald, verantwoord.

Producten

Totaal geraamde inkomsten tol

Met de Wet tijdelijke tolheffing Blankenburgverbinding en ViA15, die op 15 maart 2016 in werking is getreden, is vastgelegd dat bij de projecten A24 Blankenburgverbinding en A12/A15 Ressen - Oudbroeken (ViA15) tol geheven kan worden. De toekomstige tolontvangsten zijn geraamd op artikel 12.09. Bij tolheffing wordt uitgegaan van een periode van 25 jaar. Als de tolopgave op een wegdeel eerder wordt gerealiseerd, dan zal de tolheffing op dat wegdeel worden beëindigd en vice versa. Voor een overzicht van de totaal geraamde inkomsten tol wordt verwezen naar bijlage 7 Tol.

Bijdragen van derden

Dit betreffen de bijdragen van decentrale overheden en andere derden aan projecten in de investeringen van Rijkswegenprojecten.

Tabel 21 Ontvangsten artikel 12 Hoofdwegennet (bedragen x € 1 miljoen)
 

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Bijdragen van derden

114

144

40

52

77

9

Totaal geraamde inkomsten tol

    

45

45

Totaal

114

144

40

52

121

54

Ten opzichte van de eerste suppletoire wet 2020 zijn de ontvangsten toegenomen als gevolg van:

  • A12/15 Ressen: in 2022 wordt voor dit project een Ten-T subsidie ontvangen van € 1,1 miljoen.

  • N31 Leeuwarden Haak: In totaal wordt € 1,1 miljoen extra ontvangen in 2020. Dit betreft € 0,4 miljoen van de provincie in verband met zoute kwel. € 0,7 miljoen betreft de verkoop van gronden.

  • Bij een aantal projecten zijn ontvangsten aangepast voor de prijsbijstelling 2020 (€ 1,1 miljoen).

2

Zie het programma Vervanging en Renovatie Hoofdwegen: www.mirtoverzicht.nl/projecten/vervanging-renovatie-hoofdwegen

Licence