Base description which applies to whole site

3.4 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering

Tabel 18 Budgettaire gevolgen van beleid art. 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. ISB, NvW en amendementen) (1)

Stand 1e suppletoire begroting (incl. ISB, NvW en amendementen) (2)

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)

Mutaties Miljoenennota (incl. ISB, NvW en amendementen)

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

Verplichtingen

13.075.972

18.366.965

10.348.744

‒ 153.712

28.561.997

      

Uitgaven

4.983.223

7.329.610

3.961.245

‒ 54.150

11.236.705

      

Subsidies (regelingen)

4.582.452

4.656.721

3.154.436

‒ 1.626.782

6.184.375

Missiegedraven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

60.135

61.280

0

5.546

66.826

Hernieuwbare Energietransitie (HER+)

42.140

42.140

‒ 7.000

‒ 2.878

32.262

Energie-efficiency

2.368

2.187

0

‒ 236

1.951

Green Deals

500

500

100

0

600

Demonstratieregeling Klimaat- en Energie-innovatie (DEI+)

75.963

100.298

‒ 5.160

‒ 9.273

85.865

Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)

7.075

2.475

0

58

2.533

Projecten Klimaat en Energieakkoord

3.981

2.231

0

‒ 166

2.065

SDE

687.400

598.000

‒ 386.000

‒ 50.000

162.000

SDE+

2.585.508

2.651.783

‒ 1.713.408

‒ 232.340

706.035

SDE++

76.855

662.359

820.000

‒ 1.400.569

81.790

Aardwarmte

17.500

17.500

0

0

17.500

ISDE-regeling

258.000

256.700

‒ 35.000

63.300

285.000

Carbon Capture Storage (CCS)

4.080

2.780

0

0

2.780

Hoge Flux Reactor

6.401

6.401

0

0

6.401

Caribisch Nederland

6.144

10.404

17.216

10.996

38.616

Overige subsidies

50.000

71.600

‒ 14.000

1.258

58.858

Opschalingsinstrument waterstof

4.000

138.600

‒ 138.350

0

250

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

42.519

2.200

0

‒ 1.369

831

Subsidieondersteuning verduurzaming MKB

25.633

24.283

0

‒ 4.283

20.000

IPCEI waterstof

3.000

3.000

0

‒ 826

2.174

Vulmaatregelen gasopslag

623.250

0

0

0

0

Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI)

0

0

9.002

‒ 4.574

4.428

Schadeafhandeling mijnbouw Limburg

0

0

1.531

‒ 1.426

105

Tegemoetkoming energieprijzen 2022

0

0

3.154.000

 

3.154.000

Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023

0

0

1.451.505

 

1.451.505

      

Leningen

61.400

2.361.400

0

0

2.361.400

Lening EBN

61.400

61.400

0

0

61.400

Lening EBN voor vullen Bergermeer

0

2.300.000

0

0

2.300.000

      

Garanties

0

0

0

0

0

Verliesdeclaratie aardwarmte

     
      

Opdrachten

36.953

36.853

‒ 13.203

‒ 2.843

20.807

Onderzoek mijnbouwbodembeweging

1.986

1.647

1.000

‒ 35

2.612

SodM onderzoek

2.425

2.194

0

0

2.194

Uitvoeringsagenda klimaat

623

473

0

‒ 273

200

Klimaat mondiaal

335

890

0

0

890

Onderzoek en opdrachten

31.584

31.649

‒ 14.203

‒ 2.535

14.911

      

Bijdrage aan agentschappen

81.435

114.632

2.476

‒ 9.602

107.506

Bijdrage RVO.nl

64.746

92.042

2.374

‒ 3.106

91.310

Bijdrage Agentschap Telecom

4.103

4.103

702

‒ 332

4.473

Bijdrage NEa

7.536

11.700

244

‒ 4.747

7.197

Bijdrage KNMI

1.264

1.925

44

0

1.969

Bijdrage NVWA

886

886

28

‒ 47

867

Bijdrage RIVM

1.600

1.001

54

‒ 1.000

55

Bijdrage RWS

1.300

2.975

‒ 970

‒ 370

1.635

      

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

142.417

145.907

‒ 1.597

‒ 6.282

138.028

Doorsluis COVA-heffing

111.000

111.000

‒ 2.760

‒ 9.726

98.514

TNO kerndepartement

29.690

33.180

1.099

3.444

37.723

TNO SodM

1.727

1.727

64

0

1.791

      

Bijdrage aan medeoverheden

1.340

1.340

12.915

‒ 205

14.050

Uitkoopregeling

1.340

1.340

1.715

‒ 205

2.850

Regeling toezicht energiebesparingsplicht

0

0

11.200

0

11.200

      

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

10.893

12.200

‒ 287

‒ 2.320

9.593

Nuclear Research Group (NRG)

8.259

8.259

330

‒ 921

7.668

Internationale contributies

1.624

2.050

‒ 125

0

1.925

PBL Rekenmeesterfunctie

1.010

1.891

‒ 1.492

‒ 399

0

ILT handhaving F-gassen

0

0

1.000

‒ 1.000

0

      

Stortingen begrotingsreserve

66.333

557

806.505

1.593.884

2.400.946

Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie

66.333

0

806.505

1.593.884

2.400.389

Storting in begrotingsreserve aardwarmte

0

557

0

0

557

      

Ontvangsten

3.720.277

5.911.419

1.800

‒ 14.533

5.898.686

Ontvangsten COVA

111.000

111.000

0

‒ 12.486

98.514

Opbrengst heffing ODE (SDE++)

2.692.000

2.906.000

0

0

2.906.000

Ontvangsten zoutwinning

2.511

2.511

0

0

2.511

Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie

4.186

1.576.186

0

0

1.576.186

ETS-ontvangsten

900.000

1.300.000

0

0

1.300.000

Diverse ontvangsten

10.580

15.722

1.800

‒ 2.047

15.475

Tabel 19 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. ISB, NvW en amendementen) (1)

Stand 1e suppletoire begroting (incl. ISB, NvW en amendementen) (2)

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting (4) = (2) + (3)

Mutaties Miljoenennota (incl. ISB, NvW en amendementen)

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

Verplichtingen

13.075.972

18.366.965

10.348.744

‒ 153.712

28.561.997

waarvan garantieverplichtingen

44.200

44.200

0

0

44.200

waarvan overige verplichtingen

13.031.772

18.322.765

10.348.744

‒ 153.712

28.517.797

Budgetflexibiliteit

De oorspronkelijke budgetflexibiliteit in de Ontwerpbegroting 2022 was ongeveer 15%, ofwel 85% van het beschikbare kasbudget was al juridisch verplicht. Met de mutaties van de 4e, 6e, 8e, 9e en 10e ISB en de 1e en 2e suppletoire begrotingen daalt het percentage jurigisch verplicht naar 69%: het resterende budget is vrijwel geheel bestuurlijk gebonden.

Toelichting

Verplichtingen

De verlaging van het verplichtingenbudget met € 153,7 mln die in het kader van de Najaarsnota wordt doorgevoerd is een saldo van verhogingen en verlagingen van het verplichtingenbudget.

De belangrijkste verhogingen van verplichtingenbudgetten betreffen:

  • Vulmaatregelen gasopslag (€ 11,1 mln). omdat de subsidiebeschikking aan EBN hoger is uitgevallen dan bij Miljoenennota ingeschat.

  • Storting in de begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie (€ 1.593,9 mln): zie de toelichting bij de uitgaven.

  • De HER+ met € 31,7 mln, voor het grootsste deel heeft dit betrekking op de ophoging van de HER+ met € 30 mln.

  • De ISDE-regeling (€ 97 mln) om te kunnen voldoen aan de toegenomen belangstelling voor subsidies voor isolatiemaatregelen en warmtepompen als gevolg van de gestegen energieprijzen.

  • Caribisch Nederland (€ 16,5 mln) om een impuls te geven aan de verduurzaming van de energieopwekking op Saba, Sint-Eustatius en Bonaire.

  • Overige subsidies (€ 16 mln) om de Specifieke Uitkering aan de provincie Flevoland voor de Rijksbijdrage aan het Windpark Zeewolde te dekken.

Tegenover deze verhogingen staan verlagingen van het verplichtingenbudget van:

  • Doorsluis COVA-heffing (€ 8,4 mln), omdat door de hogere brandstofprijzen in 2022 minder aan de pomp getankt is.

  • De DEI+-regeling (€ 11,5 mln) als gevolg van minder subsidieaanvragen dan verwacht.

  • SDE+ (€ 58,6 mln) als gevolg van lagere aangegane verplichtingen in het kader van het flankerend beleid rond SDE+ en WOZ.

  • SDE++ (€ 1.685.6 mln) als gevolg van lagere verplichtingen in het kader van de SDE++-regeling en het doorschuiven van de nadeelcompensatie van de productiebeperking van kolencentrales naar 2023.

  • Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (€ 119,3 mln), omdat er veel minder subsidieaanvragen zijn ingediend dan verwacht daar de markt van oordeel is dat de subsidiebedragen te laag zijn.

  • Subsidie Verduurzaming MKB (€ 5,5 mln) als gevolg van het tijdelijk stopzetten van de regeling na signalen van fraude met de regeling.

  • IPCEI Waterstof (€ 13,3 mln), ) omdat de subsidiebehoefte van het door de Europese Commissie goedgekeurde project in de eerste golf lager was dan het beschikbaar gestelde budget (€ 35 mln).

Uitgaven

Subsidies

Missiegedraven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)

Op de middelen die bestemd zijn voor de regeling MOOI is er sprake van een overschrijding van € 5,5 mln, omdat er meer subsidievoorschotten in 2022 zullen worden uitgekeerd dan eerder geraamd.

Demonstratieregeling Enrgie- en klimaatinnovatie (DEI+)

Op het kasbudget van de DEI+ is sprake van een onderuitputting van € 9,3 mln, vooral als gevolg van lagere benutting van de regeling en vertraging van projecten.

SDE

Op de uitfinanciering van de SDE-regeling vinden, als gevolg van de sterk gestegen energieprijzen, aanzienlijklagere kasuitgaven plaats dan waar bij Miljoenennota rekening mee gehouden was. De ongebruikte middelen (€ 50 mln) blijven beschikbaar via de reserve duurzame energie en klimaattransitie.

SDE+

Onder de SDE+ vallen, naast de uitgaven voor de regeling zelf, ook de subsidie aan TenneT voor de aanleg van het net op zee en het flankerende beleid rond de SDE+ en wind op zee. Ook hier is sprake van een omvangrijke onderuitputting (€ 232,3 mln) als gevolg van de gestegen energieprijzen: ook deze onderuitpoutting wordt in zijn geheel in de reserve duurzame energie en klimaattransitie gestort.

SDE++

Onder het budget voor de SDE++ vallen niet alleen de uitgaven voor de SDE++-regeling zelf, maar ook de uitgaven voor de overeenkomst met Denemarken voor de statistische overdracht, voor de te treffen maatregelen rond de productiebeperking van de kolencentrales in Nederland en voor de kapitaalversterking van de netwerkbedrijven. De verwachting is dat de gehele, voor de productiebeperking gerserveerde middelen (€ 900 mln) en de voor de kapitaalversterking van de netwerkbedrijven gereserveerde middelen (€ 500 mln) niet meer in 2022 worden besteed en doorschuiven naar 2023. De ongebruikte middelen blijven beschikbaar via de reserve duurzame energie en klimaattransitie, zodat deze middelen in 2023 aan de reserve kunnen worden onttrokken om de doorgeschoven uitgaven te kunnen financieren.

ISDE

Omdat het plafond voor de ISDE-regeling in 2022 met € 97 mln wordt opgehoogd (zie bij verplichtingen) wordt ook het kasbudget 2022 opgehoogd met € 63,3 mln (het restant komt in 2023 tot betaling).

Caribisch Nederland

EZK zal in 2022 een extra financiële bijdrage leveren aan de verduurzaming van de energieopwekking op Caribisch Nederland. Voor Bonaire wordt € 10 mln op de begroting gereserveerd. De exacte bijdrage voor 2022 moet nog bepaald worden. Ook wordt zo'n € 1 mln extra aan netbeheersubsidies uitgegeven als gevolg van de verslechtering van de koers van de euro ten opzichte van de dollar.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Doorsluis COVA-heffing

Zie de toelichting bij Ontvangsten.

Stortingen begrotingsreserve

Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie

Er is sprake is van aanzienlijke hogere onderuitputting (€ 1.621,9 mln) bij de SDE, de SDE+ en de SDE++ (zie hiervoor) dan waar al bij Miljoenennota rekening mee gehouden was. Ook deze onderuitputting wordt in zijn geheel in de reserve duurzame energie en klimaattransitie gestort. De volledige storting komt hiermee voor 2022 uit op € 2,4 mld.

Ontvangsten

Ontvangsten COVA

De COVA-heffing is een opslag die wordt geheven op aardolieproducten in Nederland en is bedoeld voor het financieren van het aanhouden van strategische olievoorraden door de Stichting Centraal Orgaan Voorraadvorming Aardolieproducten (COVA). Als gevolg van de energiecrisis, voor het grootste deel het gevolg van de oorlog in Oekraïne, is er minder brandstof verbruikt. Hierdoor wordt er € 12,5 mln minder voorraadheffing opgehaald en wordt er ook minder doorgesluisd aan de COVA.

Toelichting op de begrotingsreserves

Tabel 20 Begrotingsreserve Duurzame energie en klimaattransitie (bedragen x € 1.000)

Stand 1/1/2022

3.979.230

+ Geraamde storting

2.400.389

– Geraamde onttrekking

‒ 1.576.185

Stand (raming) per 31/12/2022

4.803.434

De begrotingsreserve voor duurzame energie en klimaattransitie is bestemd voor onbesteed gebleven middelen als gevolg van vertraging bij of het niet doorgaan van projecten waaraan subsidie is toegekend op basis van de SDE, de SDE+, de SDE++, de HER+ of de ISDE. Via de reserve blijven deze middelen ook in de toekomst beschikbaar voor het stimuleren van hernieuwbare energieproductie of CO2-reductie. In 2022 zal in totaal € 2.400 mln in de begrotingsreserve gestort worden als onderuitputting op de SDE, de SDE+, de SDE++, de HER+ en de ISDE.

De verwachte onttrekking van in totaal € 1.576,2 mln betreft:

  • de onttrekking van € 1.572 mln en toevoeging aan het SDE++-budget waartoe in het Coalitieakkoord van het huidige kabinet besloten is.

  • De onttrekking van € 4,2 mln om de extra uitgaven op de SCE-regeling in 2022 als gevolg van het amendement-Sienot c.s. (Kamerstuk 35 570 XIII, nr. 12) te dekken.

Tabel 21 Begrotingsreserve Aardwarmte (bedragen x € 1.000)

Stand 1/1/2022

18.056

+ Geraamde storting

557

– Geraamde onttrekking

‒ 80

Stand (raming) per 31/12/2022

18.533

De begrotingsreserve voor de garantieregeling Aardwarmte is bedoeld om het budget voor het mogelijk uitbetalen van verliesdeclaraties meerjarig in te kunnen zetten en een eventuele mismatch in de tijd tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) op te vangen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling Aardwarmte betalen marktpartijen een kostendekkende premie aan de uitvoerder van de regeling (RVO.nl) die wordt gestort in de begrotingsreserve. Voor 2022 gaat het om een bedrag van € 0,56 mln. De onttrekking betreft de kosten die RVO.nl maakt voor de uitvoering van de regeling.

Tabel 22 Begrotingsreserve aan ECN verstrekte leningen (bedragen x € 1.000)

Stand 1/1/2022

6.600

+ Geraamde storting

 

– Geraamde onttrekking

 

Stand (raming) per 31/12/2022

6.600

De middelen in de begrotingsreserve risicopremie NRG zullen worden aangesproken als de Nuclear Reseach Group (NRG) – al dan niet tijdelijk of gedeeltelijk – niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen volgens de afgesloten leningsovereenkomst.

Licence