Toelichting

1. Gezondheidsbeleid

Opdrachten

(Lokaal) gezondheidsbeleid

Er is in totaal een onderuitputting op dit budget van € 5,9 miljoen bij de tweede suppletoire begroting. Het betreft een aantal mutaties waarvan de grootste worden toegelicht. Door het niet doorgaan van de herdenking COVID-19 (€ 1,2 miljoen) en opdrachten op het terrein van de Jeugdgezondheidszorg (€ 0,4 miljoen) vallen de hiervoor geraamde middelen vrij. Verder is € 1,3 miljoen overgeboekt naar het Gemeentefonds zodat gemeenten deze middelen kunnen inzetten voor erkende interventies rondom een Kansrijke Start, en is € 0,5 miljoen overgeboekt naar het ministerie van OCW voor de aanpak van mentale gezondheid via de subsidieregeling Samen Cultuur Maken bij het Fonds Cultuurparticipatie. Daarnaast zijn de kosten voor Opleiding tot forensische arts € 1,2 miljoen lager dan geraamd. De overige mutaties bedragen per saldo minus € 1,4 miljoen.

Bijdrage agentschappen

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Het totale budget voor de NVWA is per saldo verlaagd met in totaal € 3 miljoen. Het budget is gedurende het jaar met € 3,7 miljoen geïndexeerd voor loonontwikkeling. Daarnaast zijn er WaU-middelen toegekend van ad € 1,8 miljoen. Er is een kasschuif toegepast voor een deel van de WaU- middelen van € 1,2 miljoen zodat deze middelen op een later moment kunnen worden ingezet.

Vanuit het regeerakkoord zijn middelen beschikbaar gesteld voor personele versterking van de NVWA. Werving is pas later op gang gekomen, waardoor de uitgaven lager uitvallen (€ 4,5 miljoen). Daarnaast is er ook een vrijval omdat de benodigde LPO lager is (€ 2 miljoen) en een deel van de WaU-middelen (€ 0,4 miljoen) vrijvallen. Het budget is door deze vrijval verlaagd met € 7,3 miljoen.

RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreedHet budget is verhoogd met € 1,4 miljoen voor de uitvoering van het Programma Open op Orde/Informatiehuishouding door het RIVM en met € 1,1 miljoen voor activiteiten die aansluiten bij Europees onderzoek (regeling Stimuleren Europees Onderzoek (SEO)). Daarnaast is € 8,1 miljoen toegevoegd voor de uitvoering van de COVID-19 Vaccinatiecampagne 2022. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,1 miljoen.

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

ZonMw: programmering Het budget is verhoogd voor de uitvoering van de programma’s Passende Zorg (€ 3,8 miljoen), Wachttijdversnellers (€ 1,4 miljoen), Onderzoek naar corona en COVID-19 (€ 6,6 miljoen) die door ZonMw worden uitgevoerd. Verder is het budget onder andere met € 7,0 miljoen verhoogd voor de loonontwikkeling.

Bijdragen aan medeoverheden

Aanpak Gezondheidsachterstanden

Er is € 7,6 miljoen overgeboekt naar het Gemeentefonds zodat gemeenten deze middelen kunnen inzetten voor erkende interventies rondom een Kansrijke Start. De overige mutaties bedragen per saldo minus € 1,6 miljoen.

2. Ziektepreventie

Subsidies

ZiektepreventieDe vaccinatieronde voor COVID-19 van dit najaar zorgt onder meer bij huisartsen en ziekenhuizen voor extra werkzaamheden. Huisartsen krijgen een vergoeding voor het vaccineren van niet-mobiele thuiswonende patiënten en het vaccineren van moeilijk bereikbare groepen in de praktijk. Omdat de kosten van huisartsen en ziekenhuizen worden vergoed via een subsidieregeling zijn de beschikbare middelen (€ 27 miljoen) van het instrument opdrachten naar het instrument subsidies overgeboekt.

De overige mutaties bedragen per saldo € 0,3 miljoen.

BevolkingsonderzoekenDoor de hogere deelname aan de NIPT in 2021 en 2022 (€ 3,3 miljoen) en aan de bevolkingsonderzoeken naar kanker in 2021 (€ 1,2 miljoen) zijn de uitgaven hoger dan geraamd. Daarnaast is het budget verhoogd voor de compensatie van het productieverlies van de screeningsorganisaties naar kanker als gevolg van COVID-19 (€ 3,0 miljoen) en de loonbijstelling 2022 (€ 4,2 miljoen). Verder is het budget met € 4,3 miljoen verhoogd door een herschikking tussen de instrumenten Subsidies Bevolkingsonderzoeken en Bijdrage aan Agentschappen: RIVM: Bevolkingsonderzoeken.

VaccinatiesDoor vertraging in de uitvoering van de Inhaalcampagne HPV-vaccinatie 18-26 jarigen is € 27,8 miljoen doorgeschoven naar 2023. Verder is het budget met € 11,7 miljoen verhoogd door een herschikking tussen de instrumenten Subsidies Vaccinaties en Bijdrage aan Agentschappen: RIVM:Vaccinaties. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,0 miljoen.

Opdrachten

Ziektepreventie

COVID-19

De COVID-19 pandemie is in de loop van het jaar afgenomen, waardoor er fors minder kosten zijn gemaakt bij de bestrijding van de pandemie en het beperken van de effecten van de maatregelen dan eerder geraamd. Er zijn minder PCR-testen afgenomen dan eerder geraamd en de verwachting is dat er ook voor de rest van 2022 minder PCR-testen afgenomen hoeven te worden. Dit leidt tot een meevaller van € 656,6 miljoen. Tevens vallen de kosten voor onder meer de aanschaf van zelftesten en antigeentesten en de kosten van het testen voor toegang lager uit (totaal circa € 559,2 miljoen). Daarnaast zijn de uitgaven voor COVID-19 vaccins circa € 189,5 miljoen lager dan eerder geraamd.

Verder zijn middelen van het instrument opdrachten overgeboekt naar het instrument subsidies voor de kosten van huisartsen en ziekenhuizen voor de vaccinatieronde in het najaar (€ 27 miljoen). Voor diverse communicatiecampagnes zijn middelen overgeboekt naar artikel 4 van de VWS-begroting (€ 17,6 miljoen).

Pandemische paraatheid

Voor de versterkte publieke gezondheidszorg en infectieziektebestrijding was de stand voor dit beleidsartikel bij de 1e suppletoire begroting € 18,7 miljoen. De mutaties van € 14,4 miljoen bij de 2e suppletoire begroting komen tot stand door uitgaven ten behoeve van o.a.: Kennisprogrammering ZonMw, Therapieontwikkeling (TTT regeling) en onderzoek naar het vaccinatiestelsel. De budgetmutaties zijn tot stand gekomen door departementale-en interdepartementale overboekingen.

Bijdrage aan agentschappen

RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra Voor de aanschaf van vaccins voor de inhaalcampagne HPV-vaccinatie 18-26 jarigen is € 37,4 miljoen overgeboekt van het instrument RIVM: Vaccinaties. Voor de Landelijke Faciliteit Infectieziektebestriijding (LFI) en voor opdrachten in het kader van Pandemische paraatheid is € 7,7 miljoen overgeboekt van het instrument Pandemische paraatheid. Verder is het budget met € 3,2 miljoen verhoogd voor de loon- en prijsbijstelling. De uitgaven voor dure COVID-19 geneesmiddelen zijn € 40,0 miljoen lager dan eerder geraamd. De overige mutaties bedragen per saldo minus € 0,2 miljoen.

RIVM: BevolkingsonderzoekenHet budget is met € 1,6 miljoen verhoogd voor de loon- en prijsbijstelling. Verder is het budget met € 4,3 miljoen verlaagd door een herschikking tussen de instrumenten Subsidies Bevolkingsonderzoeken en Bijdrage aan Agentschappen: RIVM: Bevolkingsonderzoeken.

RIVM: VaccinatiesVoor de aanschaf van vaccins voor de inhaalcampagne HPV-vaccinatie 18-26 jarigen is € 37,4 miljoen overgeboekt naar het instrument RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra. Verder is het budget met € 11,7 miljoen verlaagd door een herschikking tussen de instrumenten Subsidies Vaccinaties en Bijdrage aan Agentschappen: RIVM: Vaccinaties. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,5 miljoen.

Pandemische Paraatheid

Bij de 1e suppletoire begroting was het budget voor dit beleidsartikel € 20,4 miljoen. De uitgaven van € 13,8 miljoen zijn gedaan ten behoeve van: het inrichten van de LFI, doorontwikkeling van monitoring en surveillance (waaronder rioolwater), versterken kennisbasis RIVM, de gedragsunit bij het RIVM, TNO ventilatieonderzoek en de uitvoering van het nationaal actieplan versterken zoönosenbeleid. De budgetmutaties zijn tot stand gekomen door departementale-en interdepartementale overboekingen.

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

Landelijke Coördinatie COVID-19 Bestrijding

De Landelijke Coördinatie COVID-19 Bestrijding voert bij de bestrijding van de COVID-pandemie coördinerende taken uit voor de GGD'en. Door de ontwikkeling van de pandemie in de loop van 2022 is er op grond van de laatste ramingen een meevaller van circa € 68,6 miljoen.

Bijdragen aan medeoverheden

OverigeDe huidige ontwikkelingen van de COVID-19 pandemie leiden tot minder uitgaven bij de GGD'en dan eerder begroot voor 2022, hierdoor is er sprake van een meevaller van € 61 miljoen. Op basis van de verantwoording van de GGD'en en Veiligheidsregio's dient over 2020 een nabetaling plaats te vinden van € 6 miljoen. Per saldo leidt dit tot een meevaller van € 55 miljoen.

De overige mutaties bedragen per saldo circa € 3 miljoen.

Garanties

Overige

Dienst Testen heeft voor de analyse van PCR-testen minder garanties hoeven te betalen dan eerder geraamd. Dit leidt tot een meevaller van € 52 miljoen.

Ontvangsten

OverigeDe ontvangsten zijn verhoogd met € 24,0 miljoen als gevolg van niet geraamde ontvangsten van ZonMw. Uit de jaarrekening 2021 van ZonMw blijkt dat de toegestane hoogte van de overlooppost wordt overschreden. Op basis van de wet- en regelgeving dient ZonMw deze overschrijding terug te betalen.

Bij de afrekening van verschillende opdrachten in het kader van COVID-19 zijn de gerealiseerde uitgaven achteraf lager vastgesteld dan bij de opdrachtverlening was geraamd. Dit leidt tot een terugvordering van verleende voorschotten c.q. niet gerealiseerde uitgaven van € 273,6 miljoen.